بررسی عملکرد پدافند هوایی ایران دربرابر تجاوز هوایی میگهای 25 عراقپس از طراحی وساخت بمب افکن راهبردی B-70 توسط آمریکا، متخصصان شوروی سابق متقابلا  اقدام به طراحی و ساخت هواپیمایی با سرعت وارتفاع پرواز بالانمودند.این جنگنده شکاری  که  MiG-25 Foxbat  نام نهاده شدسریعترین وبلندپرواز ترین هواپیمای جهان در آن ایام محسوب می شد.جنگنده ی شکاری رهگیر MiG-25 که توسط  کمپانی «میکویان گورویچ» ساخته شددارای سرعت 3.2ماخ (در ارتفاع 13 کیلومتری) و 0.85 ماخ در سطح دریا  وبرد 2575 کیلومتر،قابلیت پرواز تا ارتفاع 37650متری، مجهز به 2 دستگاه موتور توربو جت R-31ساخت تومانسکی با پس سوز و کشش فوق العاده ی هرکدام 110 کیلونیوتن، بهره مند از رادار فاکس فایر (نام ناتو) و 3 رادار هشدار دهنده ی سایرنا، مقدارزمان اوج گیری  12480 متر در دقیقه، مسلح به دو جفت موشک حرارتی AA-7ایکس/AA-8 افید و هدایت شونده ی AA-6 اکرید می باشد. مناسبترین شیوه بهرهگیری از میگ 25، بهره گیری از آن در نبردها در ارتفاع بالا بود. البتهتوانایی شناسایی و رهگیری نیز در مدلهای بعدی میگ 25 به آن افزوده شد. بنابه نظر برخی از کارشناسان، وجود خصوصیات فوق در میگ 25 منجر به این شد کههواپیمای میگ 25 یک جنگ افزار راهبردی برای عراق محسوب شود.البته وجوداین خصوصیات به معنای بدون نقص بودن میگ 25 نبود. از جمله نقاط ضعف میگ 25این بود که خلبان بیش از دو دقیقه نمی توانست با سرعت 3 ماخ و در ارتفاعبسیار بالا پرواز نماید. عدم رعایت احتیاط در این خصوص منجر به واماندگی(Stall)  موتورها شده وخلبان در کنترل هواپیما دچار مشکلات جدی می شود.حتی در صورت عدم بروز ایرادات جدی در چنین شرایطی ، موتورها نیاز به تعمیراساسی پس از پرواز خواهند داشت. یکی دیگر از نقاط ضعف هواپیمای میگ 25 ضعفدر نبردهای هوایی ارتفاع پایین بود. این مسئله در زمان درگیریهای انجامشده در ارتفاع پایین در برابر هواپیماهای اف-14، اف-4 و حتی اف-5 ایرانیبه خوبی به نمایش گذارده شد. برابر نظر برخی از محققین با توجه به اینکهمیگ 25 تحمل فشار بیش از چهار و نیم برابر فشار g در شرایط خاص  و سنگینتعقیب وگریز (به عنوان مثال در زمان درگیری بصورت داگ فایت) را نداشت، لذادر این شرایط نسبت به سایر هواپیماها آسیب پذیری بیشتری داشت. این در حالیبود که هواپیماهای اف-4 تا فشار 7 برابر g و شکاری رهگیر «اف 14 تامکت» تافشار 9 برابر g را تحمل می‏کنند. از جمله نکات جالب توجه در خصوص میگ 25این است که به دلیل فشار وارده، خلبان ناچار به استفاده از لباس مخصوص میباشد.یکی از دلائل اصلی واگذاری هواپیماهایاف-14 به ایران از سوی آمریکا در زمان رژیم پهلوی، پروازهای جاسوسی وشناسایی هواپیماهای میگ 25 شوروی سابق بر فراز آسمان ایران بود. بعدها باآشکار شدن نواقص میگ 25 و رفع آنها طراحی و ساخت میگ 31 رقم خورد.اقدامات پدافند هوایی جمهوری اسلامی ایران جهت مقابله با هواپیمای میگ 25باواگذاری هواپیماهای میگ25 از سوی شوروی سابق به عراقیها، تامین امنیتهوایی آسمان کشورمان با مشکل بزرگی مواجه شد. عدم دسترسی موشکهای هاوک وحتی موشکهای شلیک شده از هواپیماهای اف-14 به سقف پروازی بالای میگ 25،آسمان ایران اسلامی را برای کفتارهای عراقی امن کرده بود. شکار هواپیماهایمسافربری وخصوصا هواپیمای حامل وزیر خارجه وقت الجزایر از جمله جنایاتبعثی ها به وسیله میگ 25 محسوب می شود. از این رو همت و توان نیروی هواییدر بخشهای آفندی و پدافند هوایی معطوف به اصابت قرار دادن میگهای 25 شدهبود. میگهای 25 بیش از آنکه  دارای کارایی نظامی و تاثیر گذار در حملاتراهبردی باشد دارای تبعات منفی از نظر عملیات روانی محسوب می شد.اگرچه رادارهای پدافند هوایی قابلیت اکتشاف و شناسایی میگ های 25 را داشتند، امامساله مهم در تکمیل ماموریت پدافند هوایی در برابر میگ 25 درگیری وانهدامآنها محسوب می شد. علی رغم پرتاب موفقیت آمیز موشکهای هاوک به سمت میگ 25،مشکل ارتفاع بالای این هواپیماهای مجهز عراقی مانع از تکمیل زنجیره وظایفپدافند هوایی بود. این مشکل ناشی از سستی ویا کمکاری پدافند هوایی دربرابر میگ 25 نبود، بلکه مربوط به محدودیت مقدورات و تواناییهای تجهیزاتیپدافند می شد. از جمله موارد اثبات کننده این ادعا می توان به اسناد حملههوایی عراق در مورخه 15/1/1364 به شهر تهران اشاره کرد که وظایف (کشف،شناسایی و درگیری) توسط پدافند هوایی انجام شد، اما مشکل ارتفاع مانع ازاصابت موشک هاوک به هواپیمای میگ 25 می شود. برابر اسناد موجود، در تاریخ15/1/64 در ساعت 0220 یک فروند هواپیمای میگ 25 به شهر تهران حمله می کندو یک تیر موشک هاوک نیز از سایت هاوک 2 به طرف دشمن شلیک می شود، لیکن [بهدلیل ارتفاع بالای میگ 25] به هدف اصابت نمی کند.   مشکل عدم دسترسیتجهیزات پدافند هوایی به ارتفاع پروازی میگ 25 و عدم دسترسی جنگنده هایایرانی به سقف پروازی میگ 25 منجر به افزایش جسارت عراقیها در بمبارانمناطق مختلف کشور و ایجاد دور جدیدی از جنگ شهرها شده بود. اگرچه بیشترحملات هوایی میگ 25 برعلیه تهران، اصفهان و خارک  بود، اما این مطلب به آنمعنا نیست که سایر نقاط کشور از گزند میگهای 25 در امان بودند. برابراسناد ومدارک موجود، حملات هوایی میگهای 25 عراقی در جریان جنگ شهرها علیهمردم بیگناه تبریز، زنجان، بوشهر و شهرهای دیگر نیز به وقوع پیوسته است.به عنوان مثال در تاریخ 22/11/65  در ساعت 1656 با هواپیمای میگ 25 اطرافپمپ بنزین گلشهر و مزار شهدای کرج بمباران می شود. در تاریخ 24/11/65 درساعت 1940 دو فروند هواپیمای میگ 25 به آسمان شهر تهران تجاوز و اقدام بهبمباران می کنند که دانشگاه صنعتی شریف و پارک هجرت در خیابان زنجان مورداصابت واقع و سه نفر شهید و 5 نفر مجروح می شوند. در تاریخ 25/11/65 درساعت 0559 شهر بزرگ تهران و در ساعت 0602 شهر تبریز توسط هواپیماهای میگ25 به طور جداگانه بمباران می شود، لیکن هیچگونه خسارتی گزارش نمیگردد.    در طول جنگ شهرها اگر چه  اقدامات انجام شده (استقرارسایتهای هاوک در ارتفاعات، استفاده از موشکهای دریا پایه استاندارد بر رویلانچر هاوک، استفاده از موشک هاوک در اف 14ها و...)نتوانست انتظارات رابرآورده نماید، اما تجربیات مناسبی را رقم زد که زمینه ساز  نوآوریهایبعدی شد. بررسی برخی از ابتکارات انجام شده توسط کارکنان پدافندهوایی جهت کسب موفقیت در برابر پرواز میگهای 25 عراقی ومسایل پیش رویهرکدام از طرحهای فوق  جالب توجه است. اجرای طرحهای ذیل با نظارت دقیقشهید ستاری انجام می شد.برخی از طرحها و ابتکارات پدافند هوایی جهت ساقط کردن میگهای 251-افزایش ارتفاع سایتهای هاوک جهت درگیری با میگ 25جهترفع مشکل عدم دسترسی سامانه های پدافند هوایی به ارتفاع پروازی هواپیماهایمیگ25، افزایش ارتفاع استقرار سایتهای هاوک از جمله اولین تدابیر اتخاذشده در این خصوص بود. استقرار سایت هاوک در محدوده سایت رادار کرج که منجربه افزایش ارتفاع 2000متری (حدود 6000پا) می در همین راستا انجام شد. اینسایت در چند روز اول استقرار به دلیل بروز دو مشکل اصلی قادر به انجاموظایف محوله نبود: اولین مشکل، بروز تداخل امواج سامانه های  راداری مربوطبه رادار پیش اخطار کرج و سامانه های راداری هاوک بود. مشکل بعدی عدم هماهنگی بین اجزای راداری سایت هاوک بود. این مساله با ابتکار عمل دوتن ازمامورین اعزامی از سایت هاوک کهریزک بر طرف شد. یکی دیگر از سایتهای هاوککه تدبیر افزایش ارتفاع در آن در نظر گرفته شده بود، سایت هاوک هفت تیر(مستقر در جاده ساوه) بود. به تدریج مشخص شد که باید ابتکار بهتری راجایگزین این ایده نمود.2- پروژه شباهنگ (استفاده از موشکهای سامانه پدافند هوایی دریاپایه استاندارد)درگام بعدی اقدام در خصوص بهره گیری از موشکهای پدافند هوایی دریاپایهاستاندارد به جای موشک هاوک بر روی لانچر هاوک مورد آزمون قرار گرفت. سایتهاوک شماره 2 (مستقر در احمدآباد مستوفی) و سایت هاوک مستقر در جزیره خارکاز جمله سایتهایی بودند که پروژه شباهنگ در آن به مورد اجرا در آمد. البتهاولین آزمونها در خصوص پروژه شباهنگ در سایت 3 کهریزک انجام شد. پس ازپرتاب موفقیت آمیز موشکهای استاندارد از روی لانچر هاوک، امیدها جهتدسترسی به ارتفاع بالاتر پروازی و میگهای 25 افزایش یافت. نتیجه این بودکه در مقطعی از تاریخ دفاع مقدس، وظیفه دفاع در برابر میگ 25 به شباهنگسپرده شد. برابر اسناد موجود:در تاریخ 11/3/64 فرمانده گروه [پدافندهوایی ] تهران در رابطه با طرح شباهنگ اعلام می دارد که تجهیزات مربوطه بهسایت کرج حمل و در حالت عملیاتی  آماده گردیده است.فرماندهی پدافندهوایی [کشور] به فرمانده گروه [پدافند هوایی] تهران ابلاغ می نماید که درصورت تجاوز هوایی به تهران فقط سیستمهای پروژه شباهنگ درگیر و در صورت غیرعملیاتی شدن شباهنگ، سایت 2 هاوک درگیر و در صورت داشتن دو هدف در یک زمانسیستمهای شباهنگ و سایت 2 با هم اقدام تاکتیکی به عمل آورند.     علیرغم پرتاب موفقیت آمیز موشک شباهنگ از لانچر هاوک، یکی از مشکلات عمده درآن مقطع  هدایت دقیق موشک استاندارد به سمت هدف بود. این مسئله کاراییابتکار فوق را تحت الشعاع قرار می داد. این پروژه بعدها نیز مسیر تحقیقاتیخود را طی کرد و نتایج جالبی از آن به دست آمد که منجر به تقویت تواندفاعی کشور شد.3-استفاده مناسب و افزایش بهره وری سامانه پدافند هوایی  HQ2علاوهبر موارد فوق خریداری  سامانه  پدافند هوایی HQ2 (با توان پوشش بالاتر ازارتفاع متوسط) از چین جهت تامین پوشش هوایی در ارتفاع بالاتر مد نظر قرارگرفت. اولین گروه اعزامی از کارکنان پدافند هوایی جهت طی دوره سامانهپدافند هوایی HQ2 مشتمل بر زبده ترین کارکنان غیور پدافند هوایی ارتش وسپاه آموزشهای لازم را در چین فرا گرفتند. Hongqi-2 یا به اختصار HQ-2،نسخه چینی موشک SA-2 Guideline می باشد.با توجه به تصمیمات اتخاذ شده توسطمسئولان طراز اول کشور، سامانه پدافند هوایی HQ2 در اختیار سپاه پاسدارانقرار گرفت و کارکنان ارتشی پدافند هوایی که دوره را طی نموده بودند، ماموربه سایت HQ2 سپاه شدند. حضور کارکنان پدافند هوایی ارتش به عنوان مامور درپدافند هوایی سپاه  آنچنان موثر بود که آثار آن علی رغم گذشت سالها همچنانباقی مانده است. با همکاری مشترک سایت راداری سوباشی (زیر مجموعه یکی ازیگانهای تحت امرپدافند هوایی ارتش) و ارائه سمت، برد و ارتفاع هدف و اعلاممشخصات هواپیمای میگ 25 عراقی به سایت موشکی  HQ2، شلیک موفقیت آمیز باسرانگشتان با کفایت فرزندان ارتش اسلام انجام شد. پس از سرنگونی هواپیمایمیگ 25 عراقی کارشناسان نظامی دنیا بر قدرت پدافند هوایی جمهوری اسلامیایران تاکید کردند و ماموریت میگ 25 در جنگ شهرها و بمباران مردم بیگناهایران اسلامی برای همیشه متوقف و جنگ شهرها وارد فاز جدیدی شد. اینبارتمرکز عراقیها بر استفاده از موشکهای دوربرد و زمین به زمین برای حمله بهشهرهای بزرگ ایران بود. در این خصوص مراجعه همزمان به اسناد ومدارکوهمچنین تاریخ شفاهی و اظهارات پیشکسوتان پدافند هوایی راهگشا خواهد بود.برابر اسناد موجود:«در تاریخ 26/11/65 در ساعت 1225 یکفروند میگ 25 با شماره B07Z در موقعیت BD3050 و باسرعت 1100 نات و ارتفاع50 هزار پا [هواپیمای فوق در آسمان اصفهان دارای ارتفاع حدود هفتاد هزارپا بود] در دید رادار بندر امام و سپس در دید رادار بوشهر قرار می گیرد کهضمن اعلام وضعیت قرمز در اصفهان، موقعیت هواپیما لحظه به لحظه [توسط سایتراداری سوباشی همدان] به سایت موشکی [HQ2] گزارش و پس از محو مسیر ازرادار نیز موقعیت به صورت تخمینی گزارش و در ساعت 1230 سیستم موشکی قادربه رهگیری و با شلیک سه تیر موشک هواپیما را سرنگون می نماید که خلبانهواپیما [ستوانیکم عبد الرحمان البیانی] با چتر بیرون پریده و در شمالشرقی مسجد سلیمان [حوالی اصفهان] زنده دستگیر می گردد. »  در همینخصوص سرهنگ بازنشسته حسین صفری ابهری  می گوید: «حدود روز بیستم عملیاتوالفجر 8 بود که به ما ابلاغ گردید برای اعزام به کشور چین و طی دورهآموزشی سامانه پدافند هوایی HQ2 از منطقه خارج شویم و به همین منظور با یکبنز اورلیکن که قرار بود به اهواز مراجعت کند، به سمت اهواز حرکت کردیم کهبه علت تخریب کلیه پلهای مواصلاتی راه 2ساعته 6را ساعته طی کردیم تا بهقرارگاه رعد رسیدیم. از نکات جالب ماموریت فوق اینکه در بین راه نیز موردحمله شیمیایی قرار گرفتیم. اعزام به دوره و گذر ایام تا پایان دوره همراهبا خاطرات خاص خودش بود. در آن دوره دوگروه، یکی از پدافند هوایی ارتش ودیگری از پدافند هوایی سپاه حضور داشتند. پس از پایان دوره، با توجه بهاینکه سامانه موشکی HQ2J را که قرار بود در اختیار پدافند هوایی ارتش قراربگیرد، بنا به دلایلی در اختیار ارتش قرار ندادند و من و بقیه همکاران باتوجه به اینکه تنها متخصصین این سامانه‌ها بودیم، بنا به ضرورت  به سپاهمأمور شدیم که تجربه بسیار خوبی بود از همکاری و اتحاد این دو نهاد. درشروع کار در گرمدره (سایت هاوک قدیم) که در اختیار سپاه بود مستقر شدیم وبعد از مدتی به دو گروه آموزشی و عملیاتی انشعاب پیدا کردیم و من در گروهعملیات مسئولیت افسر کنترل آتش را عهده دار بودم. اولین مأموریت ما درسایت رعد بود که تجهیزات را مستقر و عملیاتی نمودیم و بعد از مدتی حدوداًاواخر پاییز بود که برای عملیات کربلای 5 یک سایت را به منظور  آماده کردنجهت منطقه در رامهرمز گسترش دادیم و تازه داشت سایت آماده می‌شد که محل ماکشف و مورد تهاجم موشکی عراق قرار گرفت که الزاماً محل را ترک و جهتاستقرار بعدی به اصفهان در منطقه فلاورجان و در یک منطقه کشاورزی که پیازکاری شده بود سایت (یا ابن الزهرا ) پایه گذاری گردید و عملیات مهندسیفوق‌العاده سریع و منسجمی در آن منطقه صورت گرفت و روزی صدها کمپرسی مایلرشن و ماسه و مصالح به سایت می‌آوردند و خیلی سریع سایت آماده و تجهیزاتگسترش یافت و با توجه به اینکه کلیه کارکنان در هر تخصص دوره یکسان طینموده بودند و در تیمی که جهت عملیات پیش بینی شده بود از کارکنان فنی کسیدر نظر گرفته نشده بود و لازم بود کل امور تعمیراتی نیز توسط خود کارکنانعملیات انجام شود، بعد از روشن کردن سایت و انجام سرویسها و تستهای مربوطهمشخص شد که بخشی از سیستم در بخش اطاق عملیات (تراک3) اشکال دارد که کلیهفرایند سامانه را با اشکال مواجه کرده است که با تلاش بسیار زیاد معلومگردید در یک شاسی به عمد خرابکاری گردیده است، به طوری که در جایی که بایدلامپی با شماره خاص گذاشته شود، یک لامپ با شماره دیگر کار گذاشته بودند وروی شاسی را به غلط و عمداً غلط نوشته بودند ولی در نقشه لامپ دیگری بود واشکالاتی مشابه که ظاهراً چینیها در هر سیستم اعمال کرده بودند که مامجبور شویم از آنها جهت رفع عیب کمک بگیریم و به این وسیله برای خود جاییباز کنند، ولی از آنجایی که خداوند در تمام مراحل یار ما بود این اشکالاترفع و با از جان گذشتگی و کارهایی که بیشتر به معجزه شبیه بود سایتعملیاتی گردید که از آن جمله سوخت گیری موشک به صورت دستی و توسط سطل وقیف که با هیچ معیاری همخوانی ندارد. برابر هماهنگی انجام شده بارادار سوباشی همدان،  قرار بود به محض برخاستن میگ 25 در عراق به ما اطلاعداده شود که همین‌طور هم شد و به محض اطلاع دستگاهها را آماده کردیم وآنتن رادار را در سمت مورد نظر قرار دادیم و در فاصله 120 کیلومتری هدفظاهر شد. ستوان حیدری، افسر کنترل شکاری سایت راداری سوباشی، اطلاعات لازمرا به سایت موشکی HQ2 ارائه می کرد و عملیات بر روی آن به خوبی انجام وهمینطوری که کار عملیاتی را انجام می‌دادیم، هر کس به طریقی دست به دعابرداشته بود و از خدا کمک می‌خواست که جو بسیار پاک ومعنوی ایجاد شده بودکه قابل وصف نمی‌باشد. خلاصه اقدام به شلیک اولین و دومین تیر موشک کردیمو نهایت شلیک موشک سوم بود که هواپیما سرنگون و از اوج آسمان به زیر کشیدهشد و در مختصاتی که ما اعلام کردیم (دروازه تهران) لاشه هواپیما بدست آمدو خلبان آن هم دستگیر شد و از آن روز به بعد آسمان آبی کشور عزیزمان ازلوث وجود میگ 25 پاک گردید و دیگر تا پایان جنگ هیچ شهری مورد تهاجم اینهواپیما قرار نگرفت و از این تاریخ تا اتمام جنگ مسئولیت تعمیر و نگهداریکابین عملیات سایتهای گسترش یافته را عهده دار بودم که به فضل الهی کلیهسایتها تا پایان جنگ بدون کمک خارجیان و بدون دریافت قطعه ای از خارج بهصورت عملیاتی حفظ گردید»تصاویر مراحل سرنگونی میگ 25 در اصفهان (تاریخ 26 بهمن 1365)در این خصوص بازگویی خاطره سردار محمدحسن منصوریان معاون هماهنگ کننده قرارگاه پدافند هوایی خاتم الانبیاء (ص)ارتش جمهوری اسلامی ایران که در آن ایام در سایت یا ابن الزهرا حضور داشتنیز قابل تامل است. وی در مصاحبه ای در این خصوص می گوید: «وقتی این اتفاقمهم رخ داد و هواپیمای مذکور توسط پدافند هوایی منهدم گردید، نیروهایعراقی اصلا فکرش را نمی کردند که ما بتوانیم این هواپیما را شکار کنیم،حتی با کشور شوروی سابق که میگ 25  را در اختیار عراق قرار داده بود، دچارمشکل  شدند که چرا این هواپیما در ارتفاع بالای 70 هزارپا مورد اصابت موشکقرار گرفته است.»پس از این موفقیت اهمیت سایت راداری سوباشی در تامینامنیت کشور  بیش از پیش مشخص می شود، تا آنجا که مسئولان عراقی به صراحتبرای نابودی سایت راداری سوباشی خط ونشان می کشیدند. برابر اسناد موجود:«درتاریخ 1/12/65 فرماندهی پدافند هوایی [کشور] موضوع اعلامیه دشمن را به شرحزیر به فرماندهی نهاجا یادآوری می نماید که با اطلاعیه دشمن... و موردحمله قرار دادن منابع اقتصادی و نظامی کشور و سرنگونی میگ 25 در منطقهاصفهان و با کمک رادار سوباشی امکان حملات پیش بینی شده و همه جانبه ازسوی دشمن به رادار [سوباشی] و پایگاه [هوایی] همدان را حتمی می سازد وضروری است اقدامات پدافندی  مناسب پیش بینی شود.»نحوه تعامل پدافند هوایی و نیروی هوایی در رهگیری هواپیماهای میگ 25همانگونه که پیش از این عنوان شد اولینسلاح مورد استفاده توسط  پدافند هوایی در برابر تجاوزات هوایی که به عنوانلایه اول دفاع هوایی نیز  شناخته می شود، دفاع هوایی هواپایه می باشد. ایننوع دفاع مبتنی بر استفاده از  هواپیماهای  جنگنده شکاری-رهگیر در برابرهجوم هواپیماهای دشمن می باشد. در صورت عدم موفقیت  هواپیماهای موصوف، هدفبه سامانه های پدافند هوایی در لایه های مختلف دفاع هوایی واگذار می شود.در مورد درگیری میگ 25 با هواپیماهای ایرانی موارد مختلفی به ثبت رسیدهاست. از جمله این موارد مربوط به درگیری  تاریخ سیزدهم تیرماه 1365هواپیمای اف-5 ای (F-5E) با میگ 25 عراقی می باشد. در این درگیری کهخلبان  هواپیمای ایرانی موفق به اصابت قرار دادن میگ25 توسط مسلسل شد، یکیاز خلبانان حاضر در درگیری در خصوص نقش  افسران کنترل شکاری سایت راداریدر رهگیری موفق و انهدام هواپیمای میگ 25 می گوید:«... این نشان دهندهاین مساله است که برادر سروان هدی [افسر کنترل شکاری سایت رادار در زمانرهگیری میگ 25] کاملا به کارشان وارد و بر اعصابشان مسلط هستند. کار پرسنلکنترل شکاری و رادار در سطح بسیار عالی بود و به هیچ وجه هیجان زده نشدهبودند و دقیقا از موقعیتهای ما و هواپیمای دشمن مطلع بودند و حتی دقیقا میدانستند که راه برگشت هواپیمای دشمن در کجاست و ما را در این منطقه باارتفاع پایین تر نگه داشتند و نگذاشتند که ما با هواپیمای دشمن رو در روقرار بگیریم؛ چون اگر چنین می شد هواپیمای دشمن با موشک های دوربردی کهداشت ما را هدف قرار می داد. در مجموع کار بزرگی که این برادر انجام دادندباعث شد که نه تنها هواپیمای دشمن نتوانست ما را رهگیری کند، بلکهرادارهای آنها نیز نتوانستند ما را تشخیص دهند و ما توانستیم در اینماموریت محوله موفق باشیم».این خاطره بیانگر گوشه ای کوچک از وحدت وهمدلی نیروهای آفند هوایی وپدافند هوایی در برابر دشمن بعثی و تلاش آنهاجهت مصون سازی آسمان کشور از وجود ناپاک دشمنان است.ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــمنابع:aja.ir (محمود حجامی-رضاجهانفر)