تاریخچه پایگاه وحدتی دزفول:
پایگاه چهارم شکاری در میان دو شهر دزفول و اندیمشک واقع گشته و تاریخ ساخت آن به سال 1336 باز می گردد که در سال 1340 به طور رسمی تحویل نیروی هوایی شد که بعدها به نام "وحدتی" نام گذاری شد.
با توجه به اهمیت بالای خوزستان که بخشی از مرزهای غربی و جنوب غربی کشور در آن واقع شده و همچنین سرمایه های ملی و نفتی موجود در خاک این استان زیبا ، گسترش پایگاه به سرعت در دستور کار قرار گرفت و بعدها جهت پوشش و حمایت قسمت جنوبی استان نیز پایگاه هوایی دیگری در منطقه امیدیه تاسیس شد.
این گسترش به طور هماهنگ با خرید های روزافزون کشورمان از ایالات متحده همراه شد ، چرا که در استراتژی دفاعی آن زمان ، نیروی هوایی علاوه بر حفظ آسمان کشور ، وظیفه اجرای عملیات های واکنش سریع و ضربه به عمق خاک متجاوز را عهده دار بود و این موضوع خصوصا با روی کار آمدن حکومت تندروی بعثی و تفکر پان عربیسم در کشور همسایه ، عراق و همچنین خروج آن از پیمان سنتو که ایران نیز جزو آن بود قوت گرفت.
نخستین هواپیماهای سازمانی این پایگاه ، جنگنده های F-84 تاندرجت بودند که در سال 1338 باند پروازی را لمس کرده و هم اکنون نیز یک فروند از آن ها بر سر در پایگاه هوایی به یادگار مانده است.
پس از آن تحت کمک های نظامی ایالات متحده ، جنگنده های F-86  سیبر تحویل کشورمان شد و بخشی از آنها در پایگاه دزفول به خدمت مشغول گردیدند.
اما با گذشت زمانی کوتاه و با توجه به پیشرفت های روزافزون علوم هوانوردی ، کشورمان خواهان جنگنده جدید F-5A فریدوم فایتر (جنگنده آزادی) و نمونه آموزشی دو کابینه آن F-5B شد که مجهز به سیستم های تسلیحاتی و ناوبری پیشرفته در زمان خود بود.
با این اقدام عملا پایگاه هوایی وارد فاز عملیاتی دیگری شد و نخستین دسته از فریدوم فایترها در سال 1347 به دزفول انتقال پیدا کرده و رفته رفته  F-86 از رده عملیاتی خارج شدند که در این برهه زمانی با توجه به قدرت گرفتن همسایه شرقی و خرید های گسترده از اتحادجماهیر شوروی درگیری های مرزی مختلفی بین دو کشور اتفاق افتاد که مهمترین آن مسئله اروند رود بود.
مدتی بعد ، نیروی هوایی تصمیم به تجهیز ناوگان هوایی خود از F-5A به نوع پیشرفته تر F-5E گرفت و به این منظور مجموعا سفارش 140 فروند نوع E و 28 فروند نوع آموزشی دو کابینه (F-5F) ملقب به تایگر (ببر) در سال 1354به شرکت نورثروپ ایالات متحده داده شد.
حضور این حجم عظیم هواپیما ، سبب شد تا نمونه قدیمی هواپیمای F-5 یعنی نسخه A به کشورهای مختلف از جمله ویتنام ، اتیوپی ، مراکش، اردن و یونان فرخته شود که برخی از آنان تجربه حضور در عملیات های جنگی همچون ویتنام را کسب کردند (و برخی نیز پس از پیروزی انقلاب بار دیگر به کشور باز گشتند). با استقرار گردان های عملیاتی و آموزشی تایگر در پایگاه هوایی دزفول و تبریز (بعدها امیدیه) ، انواع تمرینات مختلف همچون هوا به هوا ، هوا به سطح ، رهگیری اهداف متخاصم و ... در بالاترین تعداد سورت پروازی و حضور در مانور های داخلی و بین المللی همچون سنتو ، با شدت پیگیری می شد و به این منظور خلبانان شکاری در بالاترین آمادگی قرار گرفتند.

 

در تاریخ 31 ام شهریور 1359 ، حکومت بعثی ، حمله به کشورمان را اغاز کرد و در ساعات نخستین حملات هوایی ضد فرودگاه های  ایران ، پایگاه هوایی وحدتی مورد تهاجم سنگین قرار گرفت که البته به دلیل بی دقتی خلبانان متجاوز آسیب چندانی ندید و اولین عملیات رهگیری هوایی کشور پس از امیدیه نیز از دزفول به وقوع پیوست.
اما فردا آن روز (یکم مهرماه 1359) ورق برگشت ، نیروی هوایی کشورمان که در چشم قدرت های غربی و شرقی و حکومت وقت عراق به عنوان یک نیروی آسیب دیده و شاید هم خارج از رده مناسب عملیاتی طبقه بندی می شد ، عملیاتی موسوم به 140 فروندی (طرح کمان 99) که از پیش از انقلاب جهت مقابله با همسایه شرقی تدارک دیده شده بود را به اجرا در آورد ، سهم پایگاه چهارم شکاری 40 فروند جنگنده F-5 و مقصد آنان پایگاه هوایی ناصریه بود، با اجرای موفق و بمباران سنگین این نقطه و سایر اهداف طرح بزرگ کمان 99 ، عملا پروازهای عراق کاهش محسوسی یافت و به این ترتیب زمینه برای فشار اقتصادی بر حکومت بعثی و بمباران مناطق نفتی از جمله پالایشگاه ها ، چاه های نفت ، مجموعه های پتروشیمی و ... فراهم گشت ، در همین زمان به دلیل آسیب نیروی زمینی به دلیل حوادث بعد از انقلاب ، تنها لشگر زرهی موجود در منطقه یعنی 92 زرهی خوزستان نیازمند پوشش سنگین هوایی نزدیک ترین پایگاه به نقطه مرزی یعنی دزفول شد ، درگیری های مستقیم با یگان های زرهی و بمباران سنگین نیروی های عراقی که در حال پیشروی به عمق خاک کشورمان بودند ، کم کم مورد اثر واقع شد و ماشین جنگی آنان را از کار انداخت ، از سوی دیگر با قرار گرفتن پایگاه  در برد توپخانه ای دشمن ، دستور تخلیه آن و متعاقبا انهدام صادر میگردد که با تلاش و جان گذشتگی خلبانان غیور و بمباران پی در پی ، دشمن به عقب رانده می شود.
مدتی بعد و با  آغاز سال 1361 ، در حالی که پروازهای برنامه ریزی شده ، ضد نقاط اقتصادی و نظامی با تمام قدرت و توسط تمام پایگاه های هوایی از جمله دزفول در حال انجام است ، کشورمان خود را آماده بازپس گیری خرمشهر می کند و درعملیات بزرگ بیت المقدس ، نقش پایگاه هوایی وحدتی ، با توجه به نزدیکی به منطقه درگیری و نتیجه عدم نیاز به مخازن سوخت و حمل بیشترین مهمات قابل حمل نمود اساسی پیدا کرده و در کنار پروازهای رزمی هواپیماهای سازمانی ، جنگنده های F-4D و F-4E از پایگاه های هوایی تهران ، همدان و بندرعباس به آن گسترش یافته و حتی به فرودگاهی اضطراری جهت حمل و انتقال سربازان ، مجروحان ، شهدا به سرتاسر نقاط کشور و محلی برای فرود انواع هواپیماهای آسیب دیده از درگیری با عراق تبدیل می شود.
با گذشت زمان و انجام عملیات های موفق و هماهنگ نیروهای سه گانه ، نهایتا در روز سوم خرداد 1361 ، خرمشهر آزاد شده و به خاک میهن باز میگردد ، پس از این اتفاق ، سلسله عملیات های مختلف در جبهه جنوبی رخ میدهند که سهم پایگاه چهارم پوشش هوایی و دفاع هوایی منطقه در کنار برنامه های پروازی روزانه است که این اتفاق با اجرای عملیات بزرگ والفجر 8 و فتح فاو به اوج خود می رسد.
در والفجر 8 ، نیروی هوایی با طرح شفق و از مبدا پایگاه پنج شکاری امیدیه (قرارگاه رعد) اقدام به پوشش هوایی مناطق تصرف شده جنوب خاک عراق نمونده و جنگنده های F-5 دزفولی نیز با گسترش به این نقطه، اهداف مورد نظر را مورد اصابت قرار میدهند.
پس از این اتفاق اجرای عملیات های عمقی با نصب مخازن سوخت بر روی تایگرهای دزفولی ، بمباران برخی اهداف دریایی ، اجرای عملیات های موفق رهگیری هوایی و پوشش تامکت ها در ارتفاع پایین و آموزش خلبانان جوان برای تامین نیروهای جنگ در پایگاه چهارم شکاری رخ می دهد که توضیح همه آنان از حوصله مطلب خارج است.

 

زمان می گذرد و با تصویب قطعنامه 598 و پایان درگیری های مرزی ، شرایط در تمام پایگاه های هوایی ، خصوصا دزفول که خط مقدم نیروی هوایی کشورمان در مقابله با دشمن بعثی بود ، آرام می گیرد و حال برنامه ریزی برای بازسازی و نوسازی آغاز می گردد.
در این دوران که با فرماندهی شهید والامقام ، منصور ستاری بر مسند نیروی هوایی همراه است، پروژه های مختلف بهسازی ، نوسازی ، ساخت مهمات جدید و ... برنامه ریزی شده و به مرحله اجرا می رسد ، باز سازی هواپیماهای آسیب دیده و تست بمب های جدید و موشک های هوا به هوای شرقی و همچنین اجرای پروژه "آذرخش" در کنار آموزش نیروهای متخصص و خلبانان به صورت بومی از آن جمله است.
در حال حاضر نیز پایگاه چهارم شکاری وحدتی دزفول با انجام ماموریت های محوله خود در نقاط جنوب غربی کشور وظیفه حفظ آسمان منطقه خوزستان و انجام بخشی از پروازهی آموزش پشرفته خلبانان تازه وارد نیرو را در قالب سه گردان پروازی رزمی ، رزمی/آموزشی (CCTS) و آموزشی پیشرفته (UPT) به انجام می رساند.
به مناسبت دهه مبارکه فجر و 19 بهمن ماه که یادآور بیعت تاریخی کارکنان نیروی هوایی ارتش با امام خمینی (ره) است، به سراغ جانشین فرمانده پایگاه وحدتی دزفول رفتیم تا بیشتر از این پایگاه و ماموریت های آن بدانیم.

 

سرهنگ خلبان یحیی کریمی در سال 1365 به استخدام نیروی هوایی ارتش در آمد و از سال 1367 پس از گذراندن دوره های آموزشی در کشور به جمع خلبانان عملیاتی نیروی هوایی ارتش پیوست، کریمی در طول خدمت خود در مشاغل مختلف عملیاتی بیش از 180 خلبان را تربیت کرده و امروز با کوله باری از تجربه در جایگاه جانشینی پایگاه شکاری وحدتی دزفول مشغول خدمت در نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی است. پای صحبت های او می نشینیم تا جلوه های اقتدار نهاجا را از زبان او بشنویم.
نقش نیروی هوایی در پیروزی انقلاب و همراهی با نهضت مردمی امام خمینی (ره) چگونه بود؟
ماه بهمن برای ما مردم ایران یادآور ایام خاطره انگیزی است، یادبود حیات دوباره ملت ایران و خواستگاه ارزش های اسلامی است. این ماه برای نیروی هوایی ارتش از اهمیت دوچندانی برخوردار است زیرا یکی از تاریخی ترین اقدامات کارکنان این نیرو در نوزدهم بهمن ماه صورت گرفته است.
در این روز تاریخی کارکنان نیروی هوایی با بصیرت خود به صفوف فشرده انقلابیون در مبازره علیه رژیم ستمشاهی پیوستند و با بیعت تاریخی خود با امام خمینی (ره) نقطه عطفی در تاریخ نیروی هوایی ارتش و ایران اسلامی به وجود آورند.
به نظر شما ریشه و علت حرکت پرسنل نیروی هوایی در روز 19 بهمن و بیعت با حضرت امام خمینی (ره) در چیست؟
نیروی هوایی در تمام طول تاریخ تاسیس خود بدلیل نوع کار و تخصصی که در این نیرو وجود دارد همواره پرسنل آن با علم و دانش مانوس بوده اند؛ این عمومی بودن علم در بین کارکنان نیروی هوایی باعث آن شد که درک آنها از اتفاقاتی که در جامعه و اطرافشان در حال وقوع بود بیش از سایرین باشد و بهتر از دیگران بتوانند پیام انقلاب اسلامی و ژرفای کلام حضرت امام خمینی را درک کنند.
همین موضوع باعث شد که کارکنان نیروی هوایی در روز 19 بهمن با حضور در مدرسه علوی آن بیعت تاریخی را با امام خمینی کردند و این حرکت پایه های نظام ستم شاهی را متزلزل کرد چراکه همگان دیدند نیرویی که بیشترین توجه از جانب شاه به آن بوده پیش از همه قوا با انقلاب و مردم همراه شده است و همین بود که به فاصله 3 روز پس از این حرکت کارکنان نیروی هوایی انقلاب اسلامی پیروز شد.
با توجه به وابستگی شدید نیروی هوایی در دوران قبل از انقلاب به قدرت های غربی، توان عملیاتی چگونه در دوران جنگ تحمیلی حفظ شد؟
صدام جنایت کار با همین خیال باطل که ارتش ایران به واسطه جوان و نوپا بودن انقلاب، درگیری های داخلی، نفوذ عوامل خود فروخته، خروج مستشاران خارجی، ریزش انقلابی و جنگ مسلحانه گروهک های مختلف قدرت کافی برای دفاع از کشور را ندارد جنگ مسلحانه را آغاز کرد.
البته مشاوره های نظامی کشورهای غربی، تجهیز ارتش عراق به انواع سلاح های مدرن، جاسوسی عوامل خودفروخته رژیم گذشته و همکاری گروه های معاند نظام جمهوری اسلامی به صدام این امید را داده بود که در حداقل زمان ممکن می تواند با اجرای یک جنگ فاتحانه در عرض چند هفته ایران اسلامی را تسخیر نماید.
اما در میان بهت تمام مفسران سیاسی و نظامی جهان، در ماه های ابتدایی جنگ به غیر از دفاع خیابانی مردم در شهرهای مرزنشین، فقط نیروی هوایی ارتش ایران بود که همچون عقابی تیزچنگ در دفاع از آسمان و دریا بهترین و موثرترین عملیات ها را انجام داد و اینها همه از روحیه خودباوری و ایمان قلبی کارکنان فنی و کادر پروازی این نیرو نشأت گرفته بود که با عمل به دستورات مدبرانه امام راحل (ره) توانستند نقشه های دشمنان را نقش بر آب کنند و در این میان تقدیم 250 شهید خلبان که 61 نفر از آنها به درجه مفقودالاثری نائل آمده اند برگ زرینی در تاریخ این نیرو است.
توضیحاتی در خصوص شاخص ترین عملیات های نیروی هوایی ارتش در دوران دفاع مقدس  ارائه کنید.
با توجه به اسناد و مدارک باقی مانده از دوران دفاع مقدس، نیروی هوایی اولین نیروی بود که شروع جنگ را پیش بینی کرد و گواه این مدعی نیز عملیات تهاجمی بود که تنها سه ساعت پس از شروع جنگ با دوازده فروند هواپیمای شکاری صورت گرفت.
پس از آن نیز بعد از گذشت تنها یک روز پس از آغاز جنگ تحمیلی، عملیات کمان 99 با حضور 140 فروند هواپیمای شکاری و بمب افکن آغاز شد و با تهاجم همه جانبه به اماکن نظامی و اقتصادی سیلی محکمی به دشمن متخاصم زده شد.
یکی دیگر از عملیات های موفق نیروی هوایی عملیاتی سیاسی نظامی برای ناامن کردن شهر بغداد بود که صدام برای برگزاری کنفرانس سران عدم تعهد، دیوار پدافتدی بسیار مستحکمی در این شهر برپا کرده بود ولی دلاور شهید عباس دوران با نثار جان خود توانست نقشه های دشمن را نقش بر آب کند و موجبات شکست سیاسی نظامی دشمن را فراهم آورد.
اما نیروی هوایی ارتش در طول دفاع مقدس توانسته بود برتری هوایی کامل را به دست آورد و در حوزه نبرد زمینی نیز با افتخار اعلام می کنم نیروی هوایی در کلیه عملیات های رزمندگان اسلام نقش تعیین کننده داشته و عملیاتی انجام نپذیرفته، مگر با حضور پرتوان خلبانان نیروی هوایی در بمباران مواضع دشمن و پشتیبانی از نیروهای سطحی که مقام معظم رهبری و فرماندهی معظم کل قوا در این خصوص فرمودند، « برترین مجاهدت هایی که در یک دفاع مقدس برای یک نظامی ممکن است پیش بیاید در نیروی هوایی پیش آمد و دلاوران نیروی هوایی از عهده آن بر آمدند.»

 

در دوران جنگ تحمیلی در بعد خود کفایی تسلیحات مورد نیاز این نیرو چه اقداماتی صورت گرفت؟
در دوران جنگ تحمیلی علاوه بر مقابله تسلیحاتی با دشمن، کارکنان فنی نیروی هوایی با قدم برداشتن در جبهه خودکفایی کاری کارستان انجام داده و با آماده سازی جنگنده ها بدون اتکا به نیروهای غربی، نقش ویژه ای در بدست آوردن برتری هوایی در آن دوران داشتند.
ادامه این روند پس از جنگ تحمیلی چگونه ادامه پیدا کرده است و چه اقدامی برای به دست آوردن خودکفایی تسلیحاتی برداشته شده است؟
کارکنان فنی نیروی هوایی پس از پایان جنگ تحمیلی همدوش با سایر دانشمندان کشور با قدم برداشتن در مسیر خودکفایی به نهضت قطعه سازی روی آورند و اکنون به جایی رسیده ایم که در امر هواپیما سازی موفق به ساخت هواپیمای صاعقه شده ایم به گونه ای که هم اکنون یک اسکادران از جنگنده شکاری صاعقه در یکی از یگان های عملیاتی نهاجا به امر دفاع از حریم هوایی ایران مشغول است.
خودکفایی در آموزش امری بود که بعد از انقلاب اسلامی تحقق یافت؛ آموزش هایی که امروز در نیروی هوایی به نسل جوان داده می شود چه تفاوت هایی با آموزش های قبل از انقلاب دارد؟
از زمان های گذشته این موضوع مطرح بوده که نیروی هوایی یک نیروی تجهیزات محور است؛ این بدان معناست که تمام ساز و کارهای موجود در نیروی هوایی وابسته به وجود تجهیزات است و به طبع آموزش نیز از این قاعده مستثنی نیست.
آنچه که بعد از انقلاب اسلامی رخ داد تحت شدیدترین تحریم ها قرار گرفتن نیروی هوایی بود که به نوعی از نیروی هوایی بعنوان اولین سازمانی که تحت تحریم قرار گرفت یاد می شود، اما همین نیروی هوایی که تحریم شده بود پس از شروع جنگ تحمیلی اولین پاسخ را در کمتر از 2 ساعت به حمله متجاوزان بعثی داد و در روز اول مهر نیز با بیش از 140 فروند جنگنده در عمق خاک عراق عملیات انجام داد.این موضوع بیانگر آن است که نیروی هوایی توانست تحریم ها را در هم بشکند و خودکفا شود.
در امر آموزش نیز انحصار آموزش خلبانی که قبل از انقلاب در کشور آمریکا انجام میگرفت شکسته شد و به فاصله اندکی پس از انقلاب اولین گروه از خلبانان ایرانی در داخل کشور آموزش دیدند و به جمع خلبانان عملیاتی نهاجا پیوستند.
امروز نیز آموزش ها به شکلی پیشرفته تر از سابق با استفاده از تجربیات دوران دفاع مقدس چه در زمینه آموزش خلبانی و چه پرسنل فنی در حال انجام است و به اذعان بسیاری از بازدیدکنندگان داخلی و خارجی آموزش های ما در نیروی هوایی ارتش از بالاترین استانداردهای لازم برخوردار است.
سخن پایانی
نیروی هوایی جزء پیکره ارتش جمهوری اسلامی ایران محسوب می شود و البته نباید مجاهدت ها و رشادت های سایر نیروهای ارتش، سپاه، نیروی انتظامی و بسیج فراموش شود؛ دلاوری های همرزمان در نیروی زمینی قهرمان، مجاهدت های دریادلان نیروی دریایی راهبردی و همچنین پدافند همیشه بیدار در کنار برادران سپاهی و سبزپوشان نیروی انتظامی و ایستادگی نیروهای مردمی در بسیج باعث شده تا امنیت امروز ایران اسلامی به دست بیاید.
معاونت عملیات همواره در هر یگانی اصلی ترین بخش آن یگان محسوب می شود  چراکه مستقیما مسئولیت امور عملیاتی آن یگان را بر عهده دارد، در گفتگو با معاون عملیات پایگاه هوایی وحدتی با وظایف این معاونت آشنا شدیم.

 

ضمن معرفی خود خلاصه ای از وظایف معاونت عملیات را تشریح کنید.
سرهنگ بهمردی معاون عملیات پایگاه وحدتی هستم. معاونت عملیات یکی از ارکان و بازوی اجرایی فرماندهی در هر پایگاهی است که به عنوان رکن اساسی هر پایگاه محسوب می شود. وظیفه این معاونت اجرای عملیات است که ماحصل آن خروجی کار آن پایگاه می شود.
در نیروی هوایی هواپیما به وسیله معاونت آماد سرویس و آماده می شود و در نهایت در خط پرواز قرار می گیرد. معاونت پشتیبانی از جهات دژبانی، تأمین حفاظت، پشتیبانی زمین را بر عهده دارد و در نهایت این معاونت عملیات است که با داشتن گردان های مختلف، عملیات پروازی را انجام می دهد.
در پایگاه وحدتی دزفول 4 گردان  تاکتیکی، پهپاد، آموزشی upt آموزشی cct فعالیت می کنند.
شعاع عملیاتی پایگاه وحدتی دزفول، جنگنده های موجود در این پایگاه و گردان های پروازی را تشریح کنید.
پایگاه دزفول جنوب عراق، کویت و سواحل خلیج فارس (بوشهر) را تحت پوشش عملیاتی خود دارد.
پایگاه وحدتی دزفول از دو پایگاه امیدیه و خور به صورت مستقیم و پایگاه شهید حبیبی به صورت غیر مستقیم پشتیبانی می کند با این تفاوت که در خصوص پایگاه امیدیه و خور،کروی پروازی به این مناطق اعزام می شوند ولی در خصوص پایگاه شهید حبیبی تنها فعالیت های آمادی آن پایگاه توسط پایگاه وحدتی انجام می شود.
از گذشته این پایگاه گردان پروازی هواپیمای اف5 بوده و به دلیل توانایی این جنگنده در پشتیبانی نزدیک از این نوع هواپیما در این پایگاه استفاده می شود.
آموزش خلبانان در این پایگاه در چه سطحی قرار دارد؟
با توجه به تجربه 8 سال دفاع مقدس آموزش هایی با کیفیت بالا در این پایگاه صورت می گیرد که در آموزش ها و رزمایش های این نیرو آمادگی خلبانان به خوبی مشهود است.
وضعیت پایگاه نیز به طور کلی بسیار مطلوب است و در رزمایش ها این پایگاه هر مأموریتی که به آن واگذار شده به نحو احسن انجام داده و در آینده نیز انجام می دهد و قطعاً مأموریتی نیست که برای جنگنده اف 5 تعریف شده باشد و در این پایگاه قابلیت اجرای آن وجود نداشته باشد.
خلبانان جنگنده های اف5 قبل و بعد از پرواز چه شرایطی را تجربه می کنند؟
یک خلبان از لحظه خروج از منزل وظیفه پروازی اش شروع می شود یعنی خلبانی که در آن روز پرواز دارد باید 8 ساعت در منزل استراحت داشته باشد و پس از آن در گردان آموزشی در کلاس های Emergency  که هر روز فرماندهان گردان انجام می دهند شرکت کند و پس از آن در جلسه عملیات شرکت می کند؛ بعد از پرواز نیز باید لیدر پرواز اشکالات آن گروه پروازی را بیان می کند.
نکته مهم در بحث پرواز خلبانان نظارت بر وضعیت جسمی و روحی خلبانان است که هر روز با استفاده از لایه های ایمنی در گردان انجام می شود و در صورتی که خلبانی مشکلات روحی یا جسمی داشته باشد اجازه پرواز صادر نخواهد شد.
کلام آخر
ملت عزیز ایران بداند ما تا آخر ایستاده ایم و خیالشان راحت باشد که خلبانان و جوانان نیروی هوایی برای تأمین امنیت کشور چیزی کم نخواهد گذاشت و در صحنه نبرد تخصص و تعهد نقش تعیین کننده دارد که خوشبختانه خلبانان ایرانی در این زمینه زبانزد خاص و عام هستند.
شبیه ساز پرواز یکی از امکاناتی است که در امر آموزش بسیار مهم و تاثیرگزار است و استفاده از آن بسیاری از خطاهای آموزشی را کاهش خواهد داد، با حضور در ساختمان شبیه ساز پرواز پایگاه هوایی وحدتی و گفتگو با یکی از معلم خلبانان این پایگاه در جریان کارایی این سامانه قرار خواهیم گرفت
استاد خلبان سرگرد فرهاد محمدی:

 

توضیحاتی در خصوص سیمیلاتورها و موارد استفاده آن بیان کنید.
سیمیلاتور یا شبیه ساز پرواز با هدف پیشبرد آموزش پرواز به کار گرفته می شود و با توجه به هزینه بسیار زیاد پرواز جنگنده، مرقون به صرفه نیست که دانشجوی خلبانی همه آموزش های پرواز را در پرواز واقعی تجربه کند؛ به همین دلیل سیمیلاتورها ساخته می شوند که هم فرایند یادگیری را سریع تر می کند و هم  هزینه ها را کاهش می دهد.
کلیه خلبانان جنگنده اف-5 باید ساعاتی پرواز آموزشی با این شبیه‌ساز انجام دهند و در خلال این مراحل است که آموزش‌های لازم به آن‌ها توسط اساتید پروازی منتقل می شود.
همچنین به دلیل استرس بسیار زیاد پرواز واقعی، در سیمیلاتورها آموزش های راحت تری به خلبان ارائه می شود و فرصت بیشتری هم در اختیار است و کسی که زمان بیشتری را در سیمیلاتور صرف کند در پرواز واقعی هم خطای کمتری دارد.
خلبان تحت آموزش باید برای شروع پرواز همان سوئیچ‌های پرواز واقعی را فعال کند و تمام مراحل پرواز واقعی را پشت سر بگذارد. تنها تفاوت آن با پرواز واقعی این است که یک استاد خلبان داخل کابین و دیگری خارج از کابین شبیه‌ساز و در اتاق کنترل، تمام فعالیت‌های وی را کنترل می‌کند.
سیستم Motion این سیمولاتوربه گونه‌ای طراحی شده است که تمام شوک‌ها و حرکات جنگنده واقعی در این شبیه ساز احساس می شود.
نقشه‌هایی که در مانیتورهای روبروی خلبان مشاهده می‌شود به صورت دقیق و از مختصات شهر دزفول و اندیمشک استخراج شده است، به گونه‌ای که هنگام برخاستن هواپیما، برج مراقبت، باند پرواز و کل شهر دقیقاً همانند واقعیت در آن مشهود است. علاوه بر نقشه این دو شهر، نقشه سایر شهرها نیز در این شبیه‌ساز وجود دارد و به تناسب هر مأموریت، از نقشه آن شهرها نیز استفاده می‌شود.

 

استاد خلبان در شرایط شبیه سازی پرواز چه وظایفی را به به عده دارد؟
یکی از وظایف استاد خلبان این است که خلبانان جوان را برای شرایط غیر عادی و خطر مهیا سازد. این آماده‌سازی توسط فرامین خطایی که در سیستم کنترل شبیه ساز وجود دارد و با تشخیص استاد خلبان، به جنگنده در حال پرواز داده می‌شود. به این صورت که استاد خلبان از مهندس سیمولاتوردرخواست می‌کند تا این خطاهای متنوع را در هواپیما فعال کند. خطاهایی نظیر از کار افتادن موتور، آتش گرفتن قسمت‌های مختلف، کمبود سوخت، بازنشدن ارابه فرود یا شکستن آن، ترکیدن لاستیک روی باند، از دست دادن ارتفاع و ... که تجربه خلبان جوان را برای مواجهه با شرایط غیر عادی در کابین واقعی جنگنده اف-4 افزایش می‌دهد.
در خلال این ایرادات است که استاد خلبان موارد مهم لازم را به خلبان جوان گوشزد کرده و عکس‌العمل وی را برای چنین شرایطی می‌سنجد، سپس چک‌لیست‌های مربوط به پرواز این خلبان جوان، توسط استادش پر شده و در نمرات ارزیابی پرواز وی ثبت می گردد.
در حال حاضر توانایی ساخت شبیه سازهای پرواز مورد نیاز نیروی هوایی در داخل کشور وجود دارد یا از کشور دیگری وارد  می شود؟
سیمیلاتور پایگاه وحدتی به دست کارکنان و متخصصان فنی نیروی هوایی طراحی شده است و این سیستم بسیار پیشرفته و بهینه سازی شده سیمیلاتورهای قدیمی است و روز به روز هم بهینه تر می شود.
در زمینه نگهداری سیمیلاتور و تأمین قطعات آن نیز با اقدامات سازمان جهاد کفایی نهاجا به مرحله ای رسیده ایم که در صورتی که ایرادی در این سیستم ها به وجود بیاید کارشناسان نهاجا فوراً آن را برطرف می کنند.

 

شبیه ساز پایگاه وحدتی توانایی آموزش تمامی خلبانان این پایگاه را دارد؟
سیمیلاتور موجود در پایگاه وحدتی در روز توانایی شبیه سازی 5 ساعت پرواز آموزشی دارند و دانشجویان خلبانی قبل تجربه اولین پرواز باید 12 ساعت با سیمیلاتور کار کند و این دوره به صورت ماهیانه تا پایان دوره خدمت آنها ادامه دارد.
آلرت:
آلرت پایگاه به عنوان خط مقدم آن پایگاه مد نظر قرار گرفته می شود به صورتی که تعدادی خلبان و هواپیمای مسلح همیشه در پایگاه آماده اجری عملیات هستند و بعد از به صدا در آمدن آژیر باید با انجام اقدامات مقدماتی ظرف مدت 7 دقیقه در آسمان قرار گیرند.
سپس با هماهنگی با رادار و حرکت در مسیر تعیین شده اقدامات مقتضی برای عملیات را انجام می دهند و در صورت نیاز لایه های دوم و سوم که آن ها هم در آگردان پروازی قرار دارند نیز عمل تیک آف را انجام می دهند.
اورهال یا همان تعمیرات اساسی هواپیما اقدامی است که پس از پیروزی انقلاب اسلامی با همت و خودباوری متخصصان کشورمان انجام شد، انواع تعمیرات سبک و سنگین جنگنده ها پس از انقلاب در داخل کشور با صرفه جویی ارزی انجام شد.
ستوانیکم احمدی مستول اورهال پایگاه وحدتی در گفتگو با ما به تشریح اقدامات این بخش مهم پرداخت.

 

توضیحاتی در خصوص عملیات اورهال هواپیمای اف 5 بیان کنید.
دو نوع اورهال برای هواپیمای اف 5 در نظر گرفته شده است نوع اول پس از هر 100 ساعت پرواز این جنگنده انجام می شود و در این اورهال کلیه قسمت های هواپیما کنترل می شود.
نوع دوم اورهال هواپیمای اف 5 پس از 1200 ساعت پرواز این جنگنده انجام می شود و در این عملیات حتی بال های هواپیما هم باز می شود و پس از آن کل سیستم ترک یابی شده و دوباره به بدنه متصل می شود.
چه هواپیماهایی نیاز به اورهال دارند؟
هواپیماها در شرایط عادی در دو حالت به اورهال نیاز دارد، در حالت اول هواپیما به پرواز در می‌آید ولی به دلیل یکسری ایرادات کوچک و رسیدن به زمان اورهال، نیاز به اورهال دارد، در حالت دوم هواپیما زمین‌گیر شده است و نیاز به تعمیرات کلی و اساسی دارد. در هر دو حالت ابتدا یک بازرسی اولیه روی هواپیماها انجام می‌شود تا ایرادات آن به طور کامل مشخص شود، این بازرسی حدوداً یک هفته به طول می‌انجامد. مرحله بعدی پیاده سازی قطعات و دریچه‌ها و موتور هواپیماست، در این‌جا همه قطعاتی که 4 سال از بازدید آن‌ها گذشته است، پیاده و بازدید می‌شود، پیاده‌سازی قطعات حدوداً 2 ماه و تست آن‌ها نیز تقریباً 3 ماه زمان نیاز دارد. تقریباً همه کارهای اورهال هواپیما در داخل پایگاه انجام می‌شود مگر کارهای بسیار تخصصی که از توان و امکانات این پایگاه خارج است و نیاز است که این قطعات به تهران ارسال شود.

 

در زمینه اجرای عملیات اورهال اف 5 تا چه اندازه ای خودکفا شده ایم؟
اورهال جنگنده‌ها کلاً کار بسیار سختی است، اما سختی کار آن‌جایی بیشتر می‌شود که تحریم‌ها و کمبودهای اقتصادی نیز به آن اضافه می‌گردد. زیرا کوچک‌ترین اشتباه در محاسبات و اقدامات، باعث خسارات هنگفتی به بیت المال می‌گردد که با توجه به تحریم همه‌جانبه نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران قابل بازگشت نیست اما با افتخار اعلام می کنیم که تمامی مراحل اورهال جنگنده اف 5 در پایگاه وحدتی انجام می شود و برای اجرای این عملیات روی هواپیماها بالغ بر 4000 نفر ساعت کار لازم است که در برخی موارد تا 10000 نفر ساعت هم کار اورهال به طول می انجامد.
به جرأت می‌توان گفت کاری که کارکنان بخش‌های فنی پایگاه وحدتی دزفول انجام می‌دهند، هم از لحاظ تخصص و دانش و هم از لحاظ حساسیت و سختی کار، در صدر برترین و مشکل‌ترین کارهای کشورمان است. این کارکنان کارشان را در شرایطی انجام می‌دهند که در مقایسه با خیلی از صنایع موجود در کشور از لحاظ پشتیبانی و تأمین قطعات و دانش فنی در مضیقه هستند. خیلی از صنایع داخلی، با وجود تحریم‌ها باز هم می‌توانند از سایر منابع نیازمندی‌های خود را تا حدودی برطرف نمایند، اما نیروی هوایی ارتش با توجه به نوع فعالیتش در حوزه مباحث نظامی در تحریم صد درصدی و کامل قرار دارد.

 

چه اقداماتی در زمینه آموزش این عملیات به نیروهای جوان و بهینه سازی آن برداشته شده است؟
آموزش های تئوری و عملی کارکنان فنی در این واحد و در طی انجام مأموریت انجام می شود تا بتوانیم به این ترتیب  زمینه آشنایی آنها با شرایط کار را فراهم کنیم تا پس از دوران آموزش دغدغه اخت شدن با شرایط کار را نداشته باشند.
خلبانان جوان  و تیزپروازان نیروی هوایی ارتش همواره در رزمایش ها و میادین عملی نشان داده اند که دنباله رو نسل قبلی خود هستند و در راه حفظ ارزش ها و صیانت از کیان جمهوری اسلامی ایران همیشه پای در رکاب هستند، در گفتگو با سرگرد خلبان کیانوش بساطی یکی از خلبانان جوان پایگاه وحدتی از شرایط و ویژگی های یک خلبان اف-5 پرسیدیم.
شرایطی که یک خلبان اف 5 از صبح عملیات تجربه می کند چگونه است؟
هر روز صبح یک کلاس Emergency برای خلبانان برگزار می شود و در این کلاس شرایط اضطراری احتمالی مورد بحث و تبادل نظر قرار می گیرد پس از آن خلبان با حضور در جلسه عملیات در خصوص مأموریت محوله اطلاعات لازم را کسب می کند.
هر روز صبح پس از انتخاب شدن خلبان برای انجام مأموریت (اصطلاحاً set شدن) استعلام شرایط جوی انجام می شود و در صورت مساعد بودن شرایط، آماده پرواز می شوند و در غیر این صورت همه خلبانان حاضر در پایگاه در حال مطالعه و یا آزمون هستند.
شما به عنوان یکی از خلبانان جوان نیروی هوایی ارتش چه پیامی برای مردم دارید؟
پیام ما به مردم این است که ما خلبانان نیروی هوایی ارتش با تمام وجود آماده هستیم و اگر کسی بخواهد به کشور ما نگاه چپ بیاندازد ما سربازان ایران اسلامی با افتخار آماده جانفشانی در راه تأمین امنیت کشور هستیم پس مردم به هبچ وجه نگران امنیت کشور نباشند زیرا نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران محکم و خستگی ناپذیر از کشور دفاع خواهند کرد.

 

سرهنگ یحیی قصوری:
قدرت نیروی هوایی ارتش برای دفاع از آسمان ایران در چه حد است؟
فلسفه و ماهیت نیروی هوایی ایجاب می کند که در بسیاری از عملیات ها به صورت چراغ خاموش حرکت کند و ما نمی توانیم همانند سایر نیروها همه شرایط را تشریح کنیم اما رزمایش ها، تست موشک ها و بمب های بهینه سازی شده این نیرو حاکی از توانایی خلبانان نیروی هوایی ارتش در دفاع از آسمان ایران اسلامی است.
کار نیروی هوایی همانند کار پزشکی است که جراحی سنگینی را روی بیمار انجام می دهد و لازم نیست بیمار در جریان تک تک اقدامات انجام شده پزشک قرار بگیرد و فقط نتیجه کار و سلامت بیمار در این زمینه مهم است؛ در نیروی هوایی نیز شرایط به همین صورت است و به دلیل فوق تخصصی بودن اقدامات این نیرو نمی توان تبلیغات زیادی انجام داد اما مردم بدانند که نیروی هوایی همواره به بهترین وجهه ممکن از امنیت کشور دفاع خواهد کرد.
 آمادگی همیشگی نیروهای مسلح عامل بازدارنده ای در برابر حملات احتمالی دشمنان خواهد بود به گونه ای که مطئمن باشید اگر نیروهای مسلح ایران اسلامی ضعیف بودند تهدیدات بالقوه دشمنان عملی می شد و برای نابودی این کشور لحظه ای درنگ نمی کردند و این اقتدار نیروهای مسلح است که مانع از تجاوز دشمنان به این کشور شده است.