کی یف مدعی است که نیروهای روسی بعد از به کنترل درآوردن باخموت بعد از یک نبرد چرخ گوشتی ۹ ماهه، به دام افتاده اند. مسکو مدعی است که کنترل کامل شهر شرقی باخموت را در اواخر هفته گذشته بدست آورده، پیروزی که در سمبلیک ترین نبرد جنگ اوکراین و با کشته شدن هزاران سرباز روسی و شبه نظامی گروه واگنر بدست آمده است. اوکراین این ادعای روس ها را اما رد کرده اما تایید کرده که نیروهای این کشور اکنون کنترل منطقه کوچکی از شهر باخموت را در اختیار دارند. اما در شرایطی که به نظر می رسد شرایط در باخموت برای مدافعان اوکراینی دشوار و سخت است، کی یف مدعی است که حضور نیروهای این کشور در شهر نقش مهمی در استراتژی شان برای خسته کردن و فرسایش نیروهای روسی، پیش از عملیات ضد حمله مورد انتظار این کشور داشته است، در حالی که نیروهای اوکراینی در حوالی شهر باخموت در حال انجام مانورها و در مواردی پیشروی هایی اندک هستند.

اکنون که شهر به تصرف نیروهای روسی درآمده، اوکراین مدعی است که شرایط در باخموت به نفع مدافعان است زیرا نیروهای اوکراینی توانسته اند در هفته های اخیر شهر باخموت را از شمال و جنوب محاصره کرده و با فراری دادن نیروهای روسی در حاشیه شهر، برای ضد حمله به نیروهای روسی که در داخل شهر مستقر هستند آماده می شوند. اگر چه مسکو کنترل داخل شهر باخموت را در اختیار دارد اما به گفته کارشناسان، پیروزی کرملین در این شهر شرقی یک برتری استراتژیک به شمار نمی آید زیرا نمی تواند به پایگاهی برای پیشروی های بیشتری در غرب اوکراین منجر شود. همچنین، در شرایطی که نیروهای واگنر با تمام قدرت تلاش می کردند در داخل شهر پیشروی کنند، نیروهای اوکراینی به سرعت ضدحمله هایی را در زمین های شمالی و جنوبی اطراف شهر اجرا کردند که باعث شده شهر از سه طرف به محاصره نیروهای اوکراینی در بیاید.

هانا مالیار معاون وزیر دفاع اوکراین نیز تصریح می کند: «این موضوع به ما این فرصت را می دهد که در صورت تغییر وضعیت، وارد شهر شویم. و این اتفاق قطعاً رخ خواهد داد. دشمن نتوانسته باخموت را محاصره کند. آن ها بخشی از ارتفاعات اطراف شهر را از دست داده اند. پیشروی مداوم نیروهای ما در اطراف شهر، حضور دشمن را به شدت دچار مشکل خوهد کرد. نیروهای ما شهر را تقریباً محاصره کرده اند که ما به فرصت نابودی دشمن را می دهد».

در این میان، سرویس های امنیتی بریتانیا و اوکراین مدعی شده اند که روسیه در حال تقویت نیروهای خود در اطراف باخموت با چندین یگان نظامی است، در شرایطی که یووگنی پریگوژین فرمانده شبه نظامیان واگنر گفته است که در تاریخ ۲۵ می نیروهایش را برای استراحت و آموزش از باخموت خارج خواهد کرد. بدین ترتیب روسیه مجبور خواهد بود که نیروهای واگنر را با نیروهای ارتش خود جایگزین کرده یا خطر از دست دادن کنترل شهر را بپذیرد. پریگوژین ماه هاست که با فرماندهای نظامی روسی درگیری دارد و در انظار عمومی از آن ها به خاطر شکست در پیشروی و تامین نکردن تسلیحات و مهمات نیروهای واگنر انتقاد کرده است.

علیرغم انتقادهای تند پریگوژین از کرملین، ولادیمیر پوتین تسخیر شهر باخموت را به نیروهای روسی و شبه نظامیان واگنر تبریک گفت. وزارت دفاع روسیه اعلام کرد که نیروهای واگنر با پشتیبانی نیروهای روسی توانسته اند شهر را تصرف کنند اما ولودیمیر زلنسکی رییس جمهور اوکراین مدعی شد که شهر باخموت به طور کامل به تصرف نیروهای روسی در نیامده است. با این وجود، منابع روسی و اوکراینی از تداوم درگیری ها در شمال باخموت و حاشیه جنوبی شهر خبر می دهند. گفته می شود که درگیری ها در منطقه اینوانیوسک در ۴ مایلی غرب باخموت، استوپوچکی در ۸ مایلی جنوب غربی و بیلا هورا در ۷.۵ مایلی جنوب غربی این شهر ادامه دارد. همزمان نیروهای روسی از حملات نیروهای اوکراینی در نزدیکی کلیشچیوکا در ۴ مایلی جنوب غرب شهر خبر می دهند.

در ۱۹ ماه می بود که نیروهای اوکراینی از بازپس گرفتن نزدیک به ۱.۵ مایل مربع در نزدیکی های شهر باخموت خبر دادند. تصاویر منتشر شده در هفته های اخیر نیز نشان می دهد که نیروهای روسی در اطراف باخموت در حال فرار و عقب نشینی هستند در حالی که پیشروی نیروهای اوکراینی با تانک و واحدهای مکانیزه دیده می شود. نبرد باخموت که بیش از ۹ ماه ادامه داشته به نبردهای خندقی جنگ جهانی اول تشبیه شده است و در حملات موج انسانی روسیه، ده ها هزار نفر از نیروهای این کشور در باخموت کشته شده اند. تلفات هر دو طرف در این نبرد ده ها هزار نفر بوده و نیروهای واگنر که به تنهایی حدود ۵۰,۰۰۰ نفر از زندانیان را به خدمت گرفته، نزدیک به ۴۰,۰۰۰ نفر از نیروهایش را در این شهر از دست داده است (کشته یا زخمی).

علاوه بر اینکه به باور کارشناسان تسخیر این شهر نمی تواند پایگاهی برای پیشروهای بیشتر نیروهای روسی ایجاد کند، ضدحملات مداوم اوکراینی ها در شمال، غرب و جنوب غربی باخموت باعث می شود که هر گونه پیشروی نیروهای روسی فراتر از شهر باخموت در آینده نزدیک بسیار دشوار باشد. همچنین اعلام این خبر که نیروهای واگنر از شهر عقب نشینی خواهند کرد (چه این عقب نشینی صورت بگیرد و چه یک تاکتیک برای گمراه کردن نیروهای اوکراینی باشد) نشان می دهد که پریگوژین نمی خواهد هیچ عملیات تهاجمی دیگری به سمت غرب باخموت را انجام دهد.

در فاصله ۳۴ مایلی از پایتخت منطقه دونتسک که تحت کنترل روسیه و اوکراینی های روس تبار مورد حمایت این کشور است، باخومت یک مرکز صنعتی بسیار مهم بود که با معادن نمک و سنگ گچ احاطه شده و روزگاری ۸۰,۰۰۰ نفر جمعیت داشت، در حالی که جمعیت اوکراین به ۴۳ میلیون نفر می رسد. این شهر که بعد از انقلاب بولشویک ها نام آن به آرتیومووسک تغییر کرد به خاطر تولید شراب نیز شناخته می شد. اما این شهر اکنون ویرانه ای از ساختمان های فرو ریخته است.

علیرغم اینکه نیروهای اوکراینی کنترل خود بر مراکز داخل شهر باخموت را از دست داده اند اما پیشروی هایی در جاده های حیاتی و استراتژیک اطراف شهر داشته اند و تلاش دارند که از شمال و جنوب نیروهای روسی که در داخل شهر هستند را محاصره کنند. رهبران نظامی اوکراینی مدعی هستند که مقاومت چند ماهه آن ها در باخموت ارزشش را داشته زیرا توانایی روسیه در نقاط دیگر میدان نبرد را کاهش داده و باعث شده اوکراینی ها بتوانند در این نقاط پیشروی هایی داشته باشند. سرهنگ یوهن مژویکین فرمانده نیروهای ویژه مدافع باخموت روز پنج شنبه تصریح کرد: «ایده اصلی خسته کردن و سپس حمله کردن به آن ها بود».

روسیه برای جبران عقب نشینی هایش در حاشیه شمالی و جنوبی شهر باخموت نیروهای خود را در این منطقه تقویت کرده است اما این موضوع می تواند موقعیت روس ها در جبهه های دیگر را تضعیف کند. پوتین به شدت به پیروزی در باخموت نیاز داشت، جایی که تمرکز اصلی نیروهای روسی در ماه های اخیر بود، به ویژه بعد از اینکه عملیات های زمستانی نیروهایش برای تصرف دیگر شهرهای اوکراین با شکست مواجه شد. دستاوردهای تاکتیکی اوکراینی ها در خارج از شهر باخموت شاید مهم تر از آن چیزی باشند که به نظر می رسند. فیلیپ اوبراین، استاد مطالعات استراتژیک دانشگاه سنت اندروز در این باره می گوید: «تقریباً چنین است که اوکراینی ها از ضعف خطوط روس ها استفاده کرده اند. ارتش روسیه تلفات بسیار سنگینی را متحمل شده است و در اطراف باخموت چنان خسته شده اند که دیگر نمی توانند پیشروی کنند».

نیروهای اوکراینی مستقر در حوالی و داخل شهر باخموت تا یک ماه پیش بمباران مداوم و سنگین توپخانه روسیه را تحمل می کردند. سپس نیروهای اوکراینی در شرق شهر شانسی برای پیشروی یافتند بعد از اینکه پهپادهای جاسوسی نشان داد که جناح شرقی نیروهای روسی وارد فاز دفاعی شده اند. بعد از نبردهای سنگین برای هفته ها، واحدهای اوکراینی اولین پیشروی های خود را به سمت حوالی شهر باخموت از زمان مورد حمله قرار گرفتن در ۹ ماه قبل تجربه کردند. به گفته سرهی چرواتری، سخنگوی فرماندهی عملیات شرق ارتش اوکراین، به طور کلی، نزدیک به ۲۰ کیلومتر مربع از منطقه اطراف باخموت بازپس گرفته شده است و هر روز صدها متر دیگر آزاد می شود: «پیش تر ما تنها خطوط را حفظ کرده و نمی گذاشتیم روس ها بیشتر از این به سمت قلمرو ما پیشروی کنند. اتفاقی که اکنون افتاده اولین پیشروی های ما از شروع نبرد است».

تسخیر شهر باخموت نیز روسیه را به تصرف کامل منطقه باخموت نزدیک نمی کند، چیزی که پوتین آن را هدف خود از شروع حمله به اوکراین اعلام کرده است. بلکه به گفته کارشناسان، تصرف باخموت در را برای نبردهای فرسایشی و پرتلفات در مسیر اسلوویانسک یا کوستیانتینیوکا در ۱۲ مایلی شهر باز می کند. در هفته گذشته، چند روز قبل از اینکه روسیه مدعی شود تمام شهر باخموت به تصرف نیروهای این کشور درآمده اند، نیروهای اوکراینی تنها چند ساختمان را در این شهر در اختیار داشتند که دائماً زیر بمباران توپخانه روسیه قرار داشت در حالی که تعداد و تسلیحات و مهمات آن ها از مهاجمان روسی کمتر بود و روزهای کابوس واری را تجربه می کردند.

تسلط توپخانه روسیه همزمان با موج های انسانی بی وقفه از شبه نظامیان واگنر چنان درمانده کننده بود که نیروهای اوکراینی نمی توانستند موقعیت های خود را برای مدت طولانی نگه دارند. تاراس دیاک، فرمانده واجد ویژه نیروهای داوطلب می گوید: « اهمیت ماموریت ما برای ماندن در باخموت در منحرف کردن توجه قدرت نظامی قابل توجه دشمن بوده است. ما بهای سنگینی برای این موضوع می پردازیم. جناح های شمالی و شرقی که توسط اوکراین بازپس گرفته شده در نزدیکی دو بزرگراهی قرار دارند که به شهر چاسیو یار، شهری در ۶ مایلی باخموت منتهی می شود که مسیرهای تامین تجهیزات لجستیکی حیاتی هستند. چیزی که جاده زندگی لقب گرفته است».

عبور نیروهای اوکراینی از این جاده معمولاً با بمباران شدید نیروهای روسی همراه بود که روی ارتفاعات استراتژیک همان حوالی مستقر شده بودند. بدین ترتیب خودروهای زرهی و کامیون هایی که برای تقویت مدافعان اوکراینی حاضر در باخموت، از این جاده عبور می کردند هدف قرار گرفته و نابود می شدند. اکنون که این ارتفاعات به دست نیروهای اوکراینی افتاده است، نیروهای این کشور در داخل و اطراف شهر باخموت فضایی برای تنفس پیدا کرده اند. دیاک که در باخموت مستقر است، روز پنجشنبه در این باره گفت: «این موضوع به ما کمک می کند که زنجیره های لجستیکی جدیدی برای رساندن مهمات و تخلیه پسران کشته و زخمی شده طراحی کنیم. اکنون رساندن آذوقه، تعویض نیروها و تخلیه ها آسان تر شده است».

تصرف شهر باخموت بعد از ۹ ماه نبرد؛ پریگوژین به زلنسکی: «سلامم را به بایدن برسان»

رییس گروه واگنر مدعی شده است که این گروه توانسته کنترل کامل شهر باخموت در شرق اوکراین را بدست بگیرد. یووگنی پریگوژین در ویدیویی روز گذشته اعلام کرد: «باخموت به طور کامل به تصرف درآمد» در حالی که کی یف قویاً این ادعا را رد کرده اما اعتراف کرد که شرایط در این شهر «بحرانی» است. پریگوژین با انتشار پستی در کانال تلگرامی خود مدعی تصرف کامل باخموت شد در حالی که نیروهای شبه نظامی این گروه پشت سر او قرار داشته و در حالی که خرابه های شهر نمایان بود، پرچم روسیه را در دست داشتند. پریگوژین در این ویدیو اعلام کرد: «امروز در ساعت ۱۲ ظهر، باخموت به طور کامل تصرف شد. ما به طور کامل شهر را خانه به خانه به تصرف درآوردیم».

 

 

وزارت دفاع روسیه نیز در صحبت هایی مدعی شده که این منطقه «آزاد» شده است. ولادیمیر پوتین نیز تصرف شهر باخموت را به گروه واگنر وارتش این کشور تبریک گفته است. او گفته است کسانی که در باخموت جنگیده اند خود را نشان داده و جایزه دریافت خواهند کرد. ارتش اوکراین اما تصرف کامل شهر باخموت را رد کرده و می گوید که نیروهایش در داخل شهر همچنان در حال نبرد هستند. سرهی چرواتی در این باره گفته است:«این واقعیت ندارد. واحدهای ما در حال نبرد در باخموت هستند». گانا مالیار، معاون وزیر دفاع اوکراین نیز در پستی تلگرامی نوشته است: «نبردهای سنگین در باخموت ادامه دارد. شرایط بحرانی است…در حال حاضر مدافعان ما برخی زیرساخت ها و مناطق صنعتی مهم در منطقه را در اختیار دارند».

 

 

 

با این وجود به نظر می رسد نیروهای واگنر دستکم فضای شهری باخموت را به تصرف درآورده اند هر چند جنگ در حاشیه های این شهر همچنان در جریان است. شهر ویران شده باخموت در ۱۵ ماه گذشته یکی از نمادین ترین نبردهای جنگ اوکراین را شاهد بوده و از همان ماه های ابتدایی صحنه نبرد سنگین بین نیروهای دو طرف بوده است. پریگوژین همچنین مدعی شده است که نیروهای واگنر از ۲۵ ماه می برای استراحت و آموزش مجدد از باخموت عقب نشینی کرده و کنترل شهر را به ارتش روسیه خواهند داد. در ویدیو منتشر شده از صحبت های پریگوژین می توان صدای انفجارهایی را در دوردست شنید.

 

در این ویدیو، پریگوژین به زلنسکی و بایدن هشدار می دهد، در شرایطی که این دو در نشست سران هفت کشور صنعتی جهان در ژاپن دیدار کرده اند و جنگ اوکراینی یکی از اصلی ترین مباحث مطرح شده در این نشست است. خطاب به زلنسکی، پریگوژین می گوید: «امروز وقتی بایدن را دیدی، فرق سرش را ببوس، سلام مرا به او برسان». به مدت ۹ ماه، نیروهای اوکراینی با تمام توان از شهر باخموت دفاع کردند و توانسته بودند از محاصره کامل این شهر و قطع شدن ارتباط با مدافعان شهر جلوگیری کنند. گفته می شود که روسیه بیش از ۱۰۰,۰۰۰ نفر از نیروهایش را برای تصرف این شهر از دست داده است. علیرغم تصرف شهر باخموت، وزارت دفاع اوکراین مدعی شده است که نیروهای این کشور چند کیلومتر در شمال و شرق این شهر پیشروی داشته اند.

 

چراغ سبز آمریکا برای ارسال F-16 به اوکراین؛ این جنگنده نسل چهارم چه قابلیت هایی دارد؟

 

 

 

مقامات دولت ایالات متحده به ارسال جت های جنگنده اف-۱۶ از سوی کشورهای اروپایی به اوکراین چراغ سبز نشان داده اند. کاخ سفید اعلام کرده است که مانع ارسال جنگنده های F-16 ساخت این کشور از اروپا به اوکراین نخواهد شد. F-16 در صدر درخواست های سلاح اوکراین قرار داشته است و این کشور مدعی شده که بدون در اختیار داشتن چنین جنگنده های مدرنی توانایی شکست دادن روسیه را ندارد. نیروی هوایی اوکراین در حال حاضر به جت های قدیمی دوران اتحاد جماهیر شوروی اتکا دارد که در مقابل نیروی هوایی مدرن تر روسیه با مشکل مواجه بوده است. برخی کشورهای اروپایی جنگنده های آمریکایی F-16 در اختیار داشته و گفته اند که می توانند این جنگنده های خود را به اوکراین ارسال کنند.

 

 

اما ایالات متحده تاکنون با درخواست های اوکراین در این زمینه مخالفت کرده و گفته بود که به دلیل اینکه جنگنده F-16 دارای تکنولوژی حساس است، و همچنین به دلیل اینکه می تواند تنش را در اوکراین بیشتر کند، اجازه ارسال آن به اوکراین را نمی دهد. اما رضایت واشنگتن به این موضوغ راه را برای ارسال ده ها فروند F-16 به کی یف باز می کند. F-16 یک جنگنده نسل چهارمی و دومین جنگنده پیشرفته ای است که توسط غرب به کار گرفته می شود. این جنگنده که با نام هایFighting Falcon به معنای شاهین جنگجو یا Viper به معنای افعی نیز شناخته می شود، یک هواپیمای جنگی چند منظوره است که یکی از محبوب ترین و مشهورترین جنگنده ها در تاریخ هوانوردی نظامی بوده و تاکنون نزدیک به ۴,۵۰۰ فروند از آن تولید شده است. برد جنگنده تک سرنشینه F-16 بیش از ۴,۱۰۰ کیلومتر و ارتفاع پروازی آن ۵۸,۰۰۰ پا اعلام شده است.

 

 

 

 

این جنگنده علاوه بر ایالات متحده، در اختیار کشورهای بلژیک، دانمارک، هلند، لهستان، پرتغال، کره جنوبی و ترکیه نیز قرار دارد. اف-۱۶ می تواند به سرعت ۲ ماخ یا ۱۳۵۰ مایل بر ساعت (۲,۱۶۰ کیلومتر بر ساعت) برسد و توان حمل ۱۷,۰۰۰ پوند (حدود ۷,۵۰۰ کیلوگرم) بمب و موشک را دارد. علاوه بر توپ های چرخانه ۱۰ میلیمتری و قدرتمند Vulcan، این جنگنده می تواند به سلاح هایی مانند موشک های Sidewinder و Maverick و بمب های Paveway مجهز شود.

سرهنگ سدریک لیتون از پرسنل بازنشسته نیروی هوایی ایالات متحده گفته است که این جنگنده ها در اوکراین نتیجه بازی را تغییر خواهند داد: «بسیار پرکاربرد است و می تواند به اشکال مختلف مورد استفاده قرار گیرد. همچنین هواپیمایی است که پتانسیل استفاده در نبردهای الکترونیکی و هدف قرار دادن رادارهای روسی را دارد. هواپیمای بسیار مهمی است، احتمالاً بهترین هواپیمایی است که به خاطر توانایی های متفاوتش، اوکراینی ها می توانند خواستار آن باشند. و احتمالاً تنها هواپیمایی است که همه این قابلیت ها را یکجا در خود دارد».

 

اگر چه ایالات متحده با ارسال جنگنده های اف-۱۶ اروپایی به اوکراین موافقت کرده اما خبری از ارسال جنگنده های این کشور به کی یف نخواهد بود. گمان می رود که در اجلاس بعدی ناتو در ویلینیوس، لیتوانی در ماه جولای به موضوع ارسال جنگنده های اف-۱۶ به اوکراین پرداخته شود. اوکراین مدت هاست که خواستار دریافت جنگنده های اف-۱۶ شده است. در ماه های اخیر، برخی از سلاح هایی که غربی ها تاکنون در برابر ارسال آن ها به کی یف مقاومت می کردند، در اختیار اوکراین قرار گرفته است. تازه ترین مورد به سیستم دفاعی پاتریوت ساخت ایالات متحده باز می گردد که بر اساس ادعای مقامات اوکراین، در ساقط کردن یک جت روسی بر فراز خاک این کشور از آن استفاده شده است.