زمان: ازسال ۱۹۵۹ تا ۳۰ آوریل ۱۹۷۵مکان: ویتنام , کامبوج , لائوس نتیجه: پیروزی ویتنام شمالی جنگندگان: ویتنام جنوبی، ایالات متحده آمریکا، کره جنوبی، استرالیا، فیلیپین،زلاند نو،جمهوری خمر، تایلند، پادشاهی لائوسدر مقابل: ویتنام شمالی، ویت‌کنگ، جمهوری خلق چین، شوروی، کره شمالی جنگ ویتنام (به انگلیسی: Vietnam War) نام مجموعه عملیات و درگیری‌های نظامی است که بین نیروهای ویتنام شمالی و جبهه ملی آزادیبخش ویتنام جنوبی (معروف به «ویت‌کنگ») از یک سو، و نیروهای ویتنام جنوبی و متحدانش (به ویژه آمریکا)، از سوی دیگر رخ داد.هدف نیروهای ویتنام شمالی و ویت‌کنگ‌ها بیرون راندن آمریکا و متحدانش از ویتنام و سرنگون کردن حکومت ویتنام جنوبی و ایجاد کشور واحد ویتنام بود. تمام این هدف‌ها در پایان جنگ ویتنام تامین شد و کشوری که امروز جمهوری سوسیالیستی ویتنام نام دارد به وجود آمد.جنگ ویتنام بیش از هر جنگ دیگری در قرن گذشته طول کشید و تاریخ قرن بیستم را به سرزمین عجایب دوخت، آنجا که جز مرگ و آتش خبری نبوده. امریکاییان سالانه 500 هزار تن بمب به این سرزمین ریختند، جنگل‌ها را با ناپالم سوزاندند و انسان‌ها را زنده زنده بریان کردند، اما سرانجام پس از 10 هزار روز با 45 هزار کشته، 300 هزار زخمی و صرف 150 میلیارد دلار هزینه و یک سرافکندگی تاریخی بر کشتی‌ها نشستند و گریختند و اکنون پس از گذشت سالیان بسیاری از آن زخم خورده های آمریکایی از خود سوال می کنند که چرا به این جهنم اعزام شده‌اند.این جنگ بین سال های 1959 تا 1975 رخ داد؛ و در آن حدود 3 میلیون ویتنامی جان خود را از دست دادند. آمریکا هدف اصلی خود را از شروع این جنگ جلوگیری از اشاعه کمونیسم در منطقه جنوب شرق آسیا بیان نمود و رئیس جمهور وقت آن زمان «جانسون» افراد وابسته به ویتنام شمالی را متهم کرد که دو بار با قایقهای انفجاری به کشتیهای آمریکایی حمله کرده اند و همین امر را بهانه ورود و حمله به ویتنام قرار داد. بعدها نویسنده‌ای خطاب به ملت امریکا گفت: «آنچه ما در ویتنام از دست دادیم فضیلت بود.» شاید او گمان می‌کرد نظامیانی که در جنگ جهانی دوم برای رهایی از طاعون فاشیسم در هیبت ناجی اروپا ظاهر شدند خوی انسانی دارند و همواره چنین خواهند بود؛ اما جنگ کره و بعدها جنگ ویتنام ثابت کرد که آرزوهایی از این دست فقط در کتاب تاریخ کودکان تحقق خواهد یافت.آنچه که مشخص است این جنگ نیز همچون دیگر جنگ های ایالات متحده از میلیتارسم نظامی برای کسب اهداف سیاسی استفاده شده و هیچ منطق سیاسی و منسجمی در پشت آن وجود نداشت و به نتیجه نرسید. ریشه جنگدر جریان جنگ جهانی دوم هندوچین به تصرف نیروهای ژاپن درآمد و دست نیروهای فرانسه که پیش از آن نیروی مستعمراتی آن منطقه بودند از کشورهای منطقه موقتا کوتاه شد. با شکست ژاپن در پایان جنگ نیروهای ملی و نیز کمونیست‌های ویتنام استقلال ویتنام را خواستار شدند و در دوم سپتامبر ۱۹۴۵ هوشی مین تشکیل کشور مستقل ویتنام را در هانوی اعلام کرد.نیروهای فرانسه که از اسارت نیروهای ژاپن درآمده بودند دوباره سعی در کسب سلطه خود در هندوچین و ویتنام کردند. این امر با مقاومت نیروهای ویتنامی (معروف به ویت مین) زیر فرماندهی هوشی مین روبرو شد و جنگ‌های معروف به جنگ اول ویتنام در گرفت.در سال ۱۹۵۰ رئیس‌جمهور آمریکا ترومن ۳۵ نفر از افراد گروه کمک و مشاوره نظامی را برای آموزش و مشاوره به کمک فرانسه فرستاد تا بتواند سلطه مستعمراتی خود را در ویتنام حفظ کند.در ۱۹۵۴ نیرهای ویت مین شکست سختی در دین بین فو به نیروهای فرانسه وارد کردند.ژوئیه ۱۹۵۴ به هنگام نخست وزیری «مندس فرانس» (عضو حزب رادیکال چپ فرانسه) و به موجب قرارداد ژنو که پس از شکست مفتضحانه ارتش فرانسه در پایگاه عظیم نظامی فرانسه در ویتنام (دین ـ بین ـ فو) امضا شد ویتنام به دو بخش شمالی وجنوبی تقسیم شد ومدار هفده درجه مرز دو ویتنام تعیین گردید.و در نتیجه فرانسه در کنفرانس ژنو به استقلال سه کشور مستعمره خود یعنی کامبوج و لائوس و ویتنام رضایت داد اما در موافقتنامه‌های کنفرانس ژنو ویتنام موقتا به دو بخش شمالی و جنوبی تقسیم شده بود. خلع امپراتوردر شمال جمهوری دموکراتیک که دوقدرت شوروی وچین از آن حمایت می کردند تشکیل شد و رئیس دولت «هوشی مینه» (HO-CHI-MINH) برگزیده گردید. در جنوب نگودین دیم (NGO-Dinh) ریاست دولت را عهده دار شد. او درسال ۱۹۵۵ امپراتور را خلع و یک دیکتاتوری واقعی به وجود آورد.هدف ظاهراً آن بود که پس از رای‌گیری از مردم ویتنام تکلیف حکومت در این کشور معلوم شود. حکومت ویتنام جنوبی زیر رهبری نگودین دیم با تشویق آمریکا از شرکت در مذاکرات مربوط به ترتیبات این رای‌گیری سر باز زد. در همین دوره حکومت ویتنام جنوبی با حمایت آمریکا به سرکوب شدید کمونیست‌ها پرداخت و بسیاری از مردم به اتهام کمونیست بودن اعدام شدند.برخی از نیروهای ویت مین که در جنوب باقی مانده بودند دست به مقاومت مسلحانه علیه حکومت نگودین دیم زدند و نیروهای ویتنام شمالی نیز پس از مدتی به حمایت از این مبارزات در جنوب پرداختند. «بازی دومینو»در آن زمان در آمریکا کوبیدن کمونیستها در هرنقطه از جهان محور سیاست خارجی آمریکا را تشکیل می داد. «جان فوستر دالس» وزیر امورخارجه ژنرال آیزنهاور و معتقد به تئوری «بازی دومینو» بود، بدین معنی که اگر در هرکجای دنیا ازجمله جنوب شرقی آسیا کمونیستها بر یک کشور مسلط شوند همه کشورهای دیگر در حلقه کمونیسم می افتند. براساس همین تئوری جان فوستردالس علیه حکومت ملی دکتر مصدق با همکاری شاه کودتا کردند. جان فوستر دالس وایدن معتقد بودند که احتمال دارد حزب کمونیست برایران مسلط شود واین یک تصور واهی بود.براساس تئوری «دومینو» آمریکا درصدد حمایت از دولت ویتنام جنوبی برآمد واین علیرغم فساد ونارضایتی شدید مردم از دولت ویتنام جنوبی بود.هوشی مین در بیستم دسامبر ۱۹۶۰ درصدد ایجاد «یک جبهه ملی آزادیبخش» برآمد که از اتحاد ویت مین که علیه فرانسویان جنگیده بودند تشکیل شده بود.جبهه ملی آزادیبخش ویتنام جنوبی تشکیل شد. حکومت ویتنام جنوبی افراد این جبهه را ویت‌کنگ می‌نامید که کوتاه شده عبارت «کمونیست ویتنامی» (ویت نام کنگ سان - Việt Nam Cộng Sản) به زبان ویتنامی بود. جنگهای پارتیزانیاین جبهه تازه شروع به جنگهای پارتیزانی در ویتنام جنوبی کرد. آمریکا سلاح در اختیار مردم ساکن نقاط مرتفع شمال سایگون قرار داد و نیروهای ویژه «سیا» آنها را تعلیمات نظامی می دادند.به هنگام قتل جان کندی در نوامبر ۱۹۶۳ نزدیک به شانزده هزار سرباز و کارشناس آمریکایی در ویتنام جنوبی مستقر شده بودند. درهمان زمان بسیاری از «بونزها» (روحانیون بودایی) به عنوان اعتراض به نظام ویتنام جنوبی در ملأعام خودسوزی کردند وتوجه افکارعمومی جهان را به وقایع ویتنام جلب کردند. ۹ رئیس دولتآمریکا دست از حمایت «نگودین دیم» برداشت. طی چهارسال ۹رئیس دولت در ویتنام جنوبی روی کار آمدند ورفتند، در حالی که در سال ۱۹۶۷ که جنگ شدت یافته بود ژنرال نگوین وان تیو (Ngvyen - van - thiev) که به گفته ویت ـ کنگ عروسکی در دست آمریکاییها بود سرنوشت ویتنام را در دست گرفت. شدت عمل پس از قتل کندی، لیندون جانسون معاون او رئیس جمهوری آمریکا شد . جانسون طرفدار شدت عمل بود واعلام کرد که کمر «هوشی مین » را باید شکست واو تسلیم ما شود. جانسون ضمناً می خواست چشم زهری از شوروی و چین که کمک های لجستیکی به ویتنام شمالی می کردند بگیرد. همه مردان رئیس جمهوردر آغاز سال ۱۹۶۴ ویتنام شمالی زیر شدیدترین و سخت ترین بمبارانهای هوایی قرار گرفت. آمریکا در سال ۱۹۶۶ بیش از دویست هزار سرباز در جبهه ویتنام داشت. در سال ۱۹۶۸ این رقم به ۴۸۵ هزار نفر رسید ودر سال ۱۹۶۹ آمریکا ۵۳۶۰۰۰سرباز به جبهه جنگ ویتنام فرستاد. در مجموع یک میلیون و ششصدهزار جوان آمریکایی در جبهه جنگ ویتنام جنگیدند.اما ارتش آمریکا برای جنگهای چریکی وپارتیزانی آمادگی نداشت. سربازان آمریکایی در هرکجای ویتنام با «مین» و تله هایی که «ویت کنگ » برای آنها فراهم کرده بود روبرو می شدند. به موجب آمار بیست وپنج درصد سربازان آمریکایی در جنگهای چریکی کشته شدند.«ویت ـ کنگ » در گروههای کوچکی و در دل جنگلهای ویتنام ناگهان برسر سربازان آمریکایی فرود می آمد و سلاحهای نوین آمریکا را به غنیمت می گرفت.در اوج جنگ ویتنام حدود ۱۲۰هزار ویت کنگ قادر بودند با مقتدرترین ارتش جهان مقابله کنند. از آنجا که هواپیماها وهلیکوپترهای شناسایی آمریکا همه ویتنام را زیرنظر داشتند ویتنام شمالی مجبور بود کمک های خود را از نقاط مرتفع به ویت ـ کنگ برساند.طی هشت سال ویت ـ کنگ جاده های تازه و باریکی در دل جنگل وکوهستانها به وجود آورد. در بعضی مواقع برای رساندن کمک به ویت ـ کنگ در خط مستقیم راه فقط ۴۰۰کیلومتر بود ولی از کوره راهها ۱۵۴۰۰ کیلومتر. اگر یک جاده ای بمباران می شد فوراً ویت کنگ جاده دیگری به وجود می آورد. بمب های آتش زاهواپیماهای بمب افکن ب ـ ۱۵ آمریکا صدها تن بمب برمراکز ویت ـ کنگ فرو ریختند. بمب های آتش زا بسیاری از جنگلهای ویتنام را سوزاند. هرچه آمریکا برشدت جنگ می افزود مردم در رزم با آنها راسخ تر می شدند. جنگ ویتنام بر اساس اطلاعات جعلى بوددر سال 1384 یک روزنامه انگلیسى نوشت «آژانس امنیتى ملى «(NSA) آمریکا براى توجیه جنگ ویتنام از اطلاعات جعلى و دروغین استفاده کرده بود. به گزارش فارس به نقل از روزنامه دیلى تلگراف، بر اساس اطلاعاتى که توسط «رابرت هانیوک» ، تاریخ نگار آژانس امنیت ملى آمریکا، افشا شد، افسران رده میانى این سازمان، اطلاعات مربوط به حادثه خلیج «تانکین» را تحریف کرده بودند. در حادثه خلیج تانکین، ناوشکن هاى «مدداکس» و «ترنر جوى» در دوم اوت سال ۱۹۶۴ هدف حملات قایق هاى ویتنام شمالى قرار گرفتند و دو روز بعد به رغم شرایط بد آب و هوایى و سردرگمى در سلسله مراتب فرماندهى ارتش آمریکا، مدداکس اعلام کرد براى دومین بار هدف حمله قرار گرفته است. به رغم آنکه فرمانده ناوشکن مدداکس گزارش هاى فوق را مشکوک خواند ولى اطلاعات جاسوسى از اعتراف ویتنام شمالى به قربانى ساختن دو کشتى آمریکایى حکایت داشت. در واکنش به این حملات «لیندن جانسون» ، رئیس جمهورى وقت آمریکا دستور حملات هوایى علیه تأسیسات دریایى ویتنام شمالى را صادر کرده و کنگره آمریکا نیز اتخاذ تمامى اقدامات لازم شامل استفاده از نیروهاى مسلح براى دفاع از ویتنام جنوبى در مقابل ویتنام شمالى را تصویب کرد. هانیوک در ادامه خاطرنشان مى سازد تاریخ هاى مربوط به اطلاعات کلیدى دستکارى شده و حمله به دو کشتى در حمله نخستین، به کشته شدن دو ملوان اشاره مى کرده است. وى همچنین اعلام کرد کارمندان رده میانى آژانس امنیت ملى آمریکا بلافاصله متوجه اشتباهات خود شدند ولى براى پنهان داشتن آنها به اصطلاح «لاپوشانى» کردند. بر اساس گزارش دیلى تلگراف، مقامات ارشد آن زمان دولت آمریکا در شهادت هاى خود مقابل کنگره این کشور به این اسناد جعلى استناد مى کردند. به نوشته دیلى تلگراف، بنظر مى رسد جانسون چنان مصمم به مستقر ساختن نیروهاى آمریکایى در منطقه بود که تمامى ماجرا را جعل کرده و ساخته بود. این اطلاعات که به آغاز جنگ ویتنام انجامید، موجبات کشته شدن بیش از ۵۸ هزار سرباز آمریکایى و یک میلیون ویتنامى را فراهم آورد. دیلى تلگراف در ادامه نوشت: «افشاى این موضوع توسط آژانس امنیت ملى آمریکا به علت ترس از افزایش انتقادات از سازمان هاى اطلاعاتى این کشور در قبال جنگ عراق، مخفى نگاه داشته شده بود.» گسترش جنگبا حمایت چین و شوروی از نیروهای ویت‌کنگ و ویتنام شمالی و نیز حمایت آمریکا و متحدانش از نیروهای ویتنام جنوبی، درگیری‌های ویتنام بالا گرفت و بتدریج به جنگی بزرگ در سراسر ویتنام و گاه در نقاط دیگر هندوچین تبدیل شد.نخستین بمباران آمریکایى ها در پایان سال ۱۹۶۴ بود.دلیل این بمباران ویتنام شمالى حادثه اى بود که به گفته آمریکایى ها در خلیج «تانکین» اتفاق افتاده بود.آمریکایى ها ادعا کردند که یک کشتى جنگى آمریکایى مورد گلوله باران قایقهاى ویتنام شمالى قرار گرفته و همین موضوع آنان را به پاسخ واداشته است. پاسخى که سرآغاز جنگى خونین شد.در هشتم ماه مارس ۱۹۶۸ نخستین واحدهاى ارتش آمریکا رسماً در بندر دانانگ پیاده شدند. هرگز جنگى رسمى به ویتنام شمالى اعلام نشد. نیروهاى ویتنامى که ازسوى مردم عادى و کشاورزان حمایت مى شدند از همین هنگام بر مقاومت خود افزودند و کوتاه زمانى پس از آن و با درگیر شدن هر چه بیشتر آمریکایى ها در جنگ، سربازان آمریکایى به مرحله اى رسیدند که در هر ویتنامى پارتیزانى را مى دیدند و به همین نسبت نیز بر جنایتهاى خود افزودند. صحنه کشتن یک اسیر ویتنامى توسط رئیس پلیس سایگون و یا دهکده هایى که ابتدا با بمبهاى آتش زا بمباران شده و سپس توسط کماندوهاى آمریکایى نابود مى شدند هنوز در خاطره ها مانده است. آمریکا ولى پا را از این فراتر نیز نهاد و با مواد شیمیایى تمام مناطقى را که تحت تسلط ویت کنگ بود با هواپیما سم پاشى کرد. نام عنصر نارنجى که نام این ماده شیمیایى بود سالها به عنوان لکه ننگى بر تارک آمریکا درخشید. عنصر نارنجى که حتى تا امروز قربانى مى گیرد ماده اى بود که عنصر اصلى آن دى اکسین بود و به بیماریهاى گوناگونى از جمله سرطان و معلولیتهاى ذهنى مى انجامید. توسعه جنگبه تدریج خمر سرخ در کامبوج و سازمان آزادیبخش لائوس به کمک «ویت ـ کنگ » شتافتند وجنگ همه شبه جزیره هندوچین را فرا گرفت.بیش از یک سوم جنگلهای ویتنام سوخت. میلیونها ویتنامی به بیماریهای پوستی دچار شدند. کودکان ناقص به دنیا آمدند. مواد شیمیایی صدها هزار ویتنامی را به انواع بیماری دچار کرد.به علت طولانی شدن جنگ سربازان آمریکایی به شدت عصبانی بودند و هرموجود زنده را به رگبار مسلسل می بستند. هزاران سرباز معتادشده وهزاران تن دیگر متمرد شده از ارتش فرار کردند. سربازان آمریکایی که در بین ملتی که با آنها خصومت داشتند می جنگیدند از دادن شکنجه، تجاوز و کشتارهای وحشتناک ابایی نداشتند. فرار از ارتشبه موجب آمار به دست آمده حدود پانصدهزار سرباز آمریکایی ارتش را ترک کرده وبه کانادا و مکزیک پناهنده شدند. ویت ـ کنگ دست به حملات غافلگیرانه می زد. در سی ام ژانویه ۱۹۶۸ در یک لحظه به مراکز پلیس، پست، رادیو و زندانها حمله شد و پرچم ویت ـ کنگ مدت ۲۵ روز برفراز همه ادارات دولتی شهر بزرگ «هوئه» (HUE ') به اهتزاز درآمد. در سایگون ویت کنگ حتی سفارت آمریکا را محاصره کرد. سربازان آمریکایی که به وحشت افتاده بودند همه شهر را به توپ بستند. حمله عید تتحمله عید تت نامی است که به رشته‌ای از عملیات نظامی در جریان جنگ ویتنام داده شده است. این عملیات از ۳۰ ژانویه (مطابق با عید تت یا سال نوی ویتنامی) ۱۹۶۸ آغاز شد و تا تابستان ۱۹۶۹ با شدت و ضعف در مناطق مختلف ویتنام جنوبی ادامه داشت.در این عملیات نیروهای جبهه ملی آزادیبخش ویتنام جنوبی یا «ویت‌کنگ‌ها» به نیروهای ویتنام جنوبی و آمریکایی حمله کردند. در سایگون این نیروها توانستند به داخل محوطه سفارت امریکا نیز برسند.اگر چه این حمله‌ها از نظر نظامی موفقیت زیادی نداشت اما گسترده بودن و شدت آن و نیز پوشش خبری آن در سراسر جهان و بویژه در داخل امریکا، افکار عمومی را بشدت بر ضد آمریکا بسیج کرد و تظاهرات ضد جنگ در امریکا را به دنبال داشت کشتار می لایدر ۱۶ مارس ۱۹۶۸ میلادی، ۳۴۷ تا ۵۰۴ شهروند غیرنظامی جمهوری ویتنام (ویتنام جنوبی) توسط سربازان ارتش آمریکا به قتل رسیدند. اکثر قربانیان را غیرنظامیان زن و کودک تشکیل می‌دادند. قبل از قتل، برخی از قربانیان مورد تجاوز، شکنجه و قطع اعضا نیز قرار گرفته بودند. برخی از اجساد نیز در جریان کشتار توسط سربازان قطعه قطعه شده بودند. کشتار در دهکده‌های می لای و می خه و سون می در جریان جنگ ویتنام رخ داد. پس از وقوع حادثه، سعی شد که حادثه مخفی گردد، ولی سرانجام شایعات پخش شده باعث گشت که یک سال بعد ماجرا توسط رسانه‌ها نقل گردد. پس از افشای کشتار، دادگاه‌های نظامی برای محاکمه سربازان مقصر در کشتار برگزار گشت که بیش از ۱۰ ماه طول کشیدند.تمام کسانی که در این ماجرا متهم شده‌بودند، به این استدلال که به آنها دستور داده شده بود که آن اعمال را انجام دهند (یا حتی صادقانه تصور می‌کردند که به آنها این اعمال دستور داده شده بود) از اتهام خود تبرئه شدند به غیر از ستوان کالی فرمانده دسته که به جرم دستور قتل محکوم به حبس ابد با اعمال شاقه شد. این حکم، رویه‌ای که متفقین جنگ جهانی دوم در دادگاه نورنبرگ و دادگاه توکیو ایجاد کردند را نقض می‌کرد. در آن دادگاه‌ها، استدلال شده بود که متهمین جنایت جنگی نمی‌توانند از عذر "مامور و معذور" استفاده کنند و چندین ژنرال ژاپنی و آلمانی با همین استدلال اعدام شدند. دادگاه‌های می لای ،توسط کسانی که در این ماجرا سعی در اجرای عدالت داشند، متهم به سرپوش گذاردن بر کل ماجرا شدند. یکی از نیروهای آمریکایی که در این کشتار شرکت کرده بود، می گوید:"همه داشتیم تفریح می‌کردیم. فضا مثل سالن تیراندازی بود... او با 45 میلیمتری بهش [نوزاد] شلیک کرد و نخورد. ما خندیدیم. او سه فوت جلوتر رفت و دوباره گلوله نخورد. ما خندیدیم. بعد قشنگ رفت بالای سرش و تمومش کرد."دو روز پس از این حکم، به دستور شخصی ریچارد نیکسون، کالی تا زمان رای دادگاه تجدید نظر از زندان آزاد شد. کالی حدود سه سال را در زندان نظامی در جورجیا گذراند که در طول این مدت، اجازه دیدار غیر محدود را نیز داشت. پس از سه سال وی عفو شد. شخصا انتظار نداشتم که این دادگاه کاری بکند. جبهه تازهملت آمریکا که روی پرده تلویزیون این صحنه ها را مشاهده می کرد بشدت علیه جنگ ویتنام به مبارزه برخاست، بدین ترتیب جبهه تازه ای علیه جنگ ویتنام در آمریکا گشوده شد. در همه دانشگاههای آمریکا دانشجویان پیشتاز مبارزه با جنگ ویتنام شدند و در همه ایالات آمریکا مبارزه علیه جنگ ویتنام گسترش یافت. در یک روز بیش از یک میلیون آمریکایی در برابر کاخ واشنگتن علیه جنگ ویتنام به پا خاستند. عشق‌بسازید، نه جنگاین شعار، محبوب خرده‌فرهنگ هیپی نیز بود.«عشق‌بسازید ، نه جنگ» (به انگلیسی: Make love, not war) شعاری مهم و فراگیر در تاریخ آمریکا (و بخصوص در دهه ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ میلادی) بوده‌است.این شعار توسط مخالفین جنگ ویتنام و علیه دولت آمریکا به کار می‌رفت. از گرشون لگمن (به انگلیسی: Gershon Legman) بعنوان ابداع کننده شعار نام برده شده‌است. این شعار در خارج آمریکا (در اروپا بطور مثال ) نیز شهرت داشت. بطور نمونه، جان لنون در آهنگ Mind Games خود در سال ۱۹۷۳ این شعار را به کار برد. الفراردر ۳۱ مارس ۱۹۶۸ با نزدیک شدن انتخابات آمریکا جانسون برای نجات حزب دموکرات دستور داد موقتاً بمباران ویتنام قطع شود.جانسون که به کلی محبوبیت خود را در آمریکا وجهان از دست داده بود و می دانست دوباره به ریاست جمهوری انتخاب نخواهد شد خود را کاندیدا نکرد.ریچارد نیکسون نامزد حزب جمهوریخواه که قول داده بود به جنگ پایان می دهد به ریاست جمهوری آمریکا برگزیده شد. نیکسون مجبور شد در ۲۷ ژانویه ۱۹۷۳ در پاریس با کمونیستها قرارداد آتش بس را اجرا کند.در آغاز ۱۹۷۵ ویت ـ کنگ دست به حمله وسیعی زد و۳۰ آوریل آمریکایی ها ورهبران ویتنام جنوبی از سایگون فرار کردند. «ویتنامی‌کردن» جنگدولت آمریکا به تدریج مجبور شد تا نیروهای خود را از ویتنام فراخواند و کار دفاع از حکومت ویتنام جنوبی را به خود آن حکومت بسپارد. سقوط سایگوندر اوایل سال ۱۹۷۵ دولت هانوى با اتکا به ویت کونگها بر شدت حملات خود افزود .در ۳۰ آوریل ۱۹۷۵ نیروهای ویت‌کنگ و ویتنام شمالی سایگون را گرفتند و جنگ ویتنام به پایان رسید.در سال ۱۹۷۶ انتخاب مجلس ملی، راه را برای وحدت مجدد شمال و جنوب ویتنام فراهم نمود. یک میلیون کشته آمریکا سالی ۲۵میلیارد دلار خرج جنگ ویتنام کرد وشش میلیون تن بمب برفراز شهرها وجنگلهای ویتنام فرو ریخت (تقریباً دوبرابر همه بمب هایی که در جنگ دوم جهانی بر ژاپن وآلمان فرود آمد) که یک میلیون نفر کشته شدند. پنجاه هزار جوان آمریکایی کشته وهزاران نفر معلول شدند . بزرگترین فاجعه ای که سربازان آمریکایی در ویتنام به وجود آوردند وهنوز جهان از آن سخن می گوید فاجعه «مای لای» (My-LAI) است که درسال ۱۹۶۸ روی داد دراین دهکده به دستور یک گروهبان آمریکایی مردم ذبح شدند.هر موجود زنده ای که در دهکده بود حتی حیوانات اهلی قتل عام شدند. (فیلمی از این فاجعه تهیه شده است .)ـ بیش از هشتادمیلیون لیتر مواد شیمیایی جنگلهای ویتنام را خشکاند واز بین برد.ـ صدها تصنیف علیه جنگ ویتنام تهیه شد و خوانندگان مشهوری آن را در سراسر جهان خواندند.ـ داستانهای زیادی در مورد جنگ ویتنام نوشته شد.ویتنامیها بیش از سی وسه سال برای استقلال کشورشان مبارزه کرده وسرانجام پیروز شدند.جنگ ویتنام هنوز هم از ویتنامی‌ها قربانی می‌گیردبه گزارش خبرگزاری فارس به نقل از نشریه کامن دریمز، سرزمین‌های مرکزی ویتنام با وجود گذشت 30سال از پایان حضور نظامی آمریکا در این کشور هنوز هم قربانی‌های فراوانی را در اثر اقدامات آمریکا شاهد است. مطابق گزارش‌ها وجود مقادیر فراوانی از بمب‌های عمل نکرده و زمین‌های مین‌گذاری شده از سوی آمریکا که هنوز امکان پاکسازی این حجم وسیع فراهم نیامده است، در حال حاضر نیز به کشته و زخمی شدن مردم ویتنام منجر می‌گردد. مطابق برآوردهای نظامی موجود حدوداً 350 هزار تن از بمب‌های ارتش آمریکا که بر سر مردم ویتنام ریخته شده است هنوز خنثی نگردیده است. بمبارانهای آمریکا در طول جنگ به کشته شدن بیش از یک میلیون ویتنامی منجر گردید. گزارش‌ها حاکی از آن است که از پایان جنگ ویتنام تاکنون 40 هزار ویتنامی دیگر قربانی بمب‌های وحشیانه آمریکا شده‌اند.آمریکا در این جنگ به شدت وجهه خود در جهان را خراب کرد. بسیاری از سلاح ها را ساخت. و در پایان جنگ از رکود اقتصادی هم بیرون آمده بود. آمریکایی ها وقتی از جنگ ویتنام یاد می کنند، بیشتر فکر پول به باد رفته کشورشان و 50 هزار سرباز کشته شده شان هستند تا 3میلیون ویتنامی کشته شده و ملت زجر کشیده ویتنام.منبع:سایت  raskhoon.net   خرید شش قسمت مستند جنگ ویتنام